[size=16]Marina ve ny evanjely[/size]

Tena fitantaran'ny vavolombelona ny tantaran'i Jesoa Kristy ve ny Evanjely @ Testamenta Vaovao, sa niovaova tsikelikely ny tantara ? Finoana an-jambany ve no tokony andraisana ny fitantaran'ny Testamenta Vaovao momba an'i Jesoa sa misy tokoa ny porofon'ny fahatomombanany ?

T@'indray mandeha izay, tany Isiraely nandefa fandaharana TV nitondra ny lohateny hoe "The Search for Jesus", izay namakafaka raha tena izy ilay Jesoa soritsoritan'ny Testamenta Vaovao na tsia, Itpkl Peter Jennings.

Nomeny ny fitenena ilay mpampianatra any @ oniversiten'i DePaul John Dominic Crossan mb@ mpiara-miasa @ any @ Jesus Seminar (izay andiana manam-pahaizana miady hevitra momba ny teny sy asan'i Jesoa voarakitry ny tantara ka mifidy @ alalan'ny vakana mena na mavokely ny volon-davenona na mainty mba anehoany ny fiheverany ny fahatomombanan'ny filazan'ny Evanjely) dia manam-pahaizana ara-Baiboly 2 hafa koa.

Nampitolagaga ny filazany sasany. Tsy nisalasala i Crossan ny mitompo teny fantatra fa 80% maherin'ny tenin'i Jesoa Kristy izay voarakitry ny Evanjely no tsy azo atokisana fa nitompo teny fantatra koa fa tsy izy ny mah'Andriamanitra Azy sy ny fahagagany ary ny fitsanganany t@ maty. Gaga tokoa t@ fanoritsoritan'i Jesoa Kristy nataon'i Crossan i Jennings.

Mahaliana ny olona foana ny mikaroka ny "tena tantaran'ny Baiboly" ka izay no mahatonga ny TV mandefa matetika fandaharana momba ny 'fikarohana' natao momba an'i Maria na Jesoa na Mosesy na Abrahama. Angamba @ manaraka dia hahita ny "Ramaka na ny tantara miafin'ilay Apôstôly fah-14" :).

Hitanareo mantsy, fitadiavam-bola ilay izy, tahaky ny catch, ka tsy hijanona na hitondra valiny ilay 'fikarohana' satria manjary tsy hisy anaovana fandaharana vaovao intsony, fa ampiadivana tahakan'ireny mpanao catch @ WWE ireny ny olona manana fomba fijery mifanohitra tanteraka, hany ka voa mainka manjavozavo ny resaka fa tsy mihamazava mihitsy.

Kanefa na izany na tsy izany dia nifantoka t@ resaka mendriky ny ho zohiana ny fandaharan'i Jennings : nilaza i Crossan fa lazam-balala ny fitantaran'ny Evanjely ananantsika ankehitriny ary tsy nadika raha tsy taorian'ny nahafatesan'ny Apôstôly izy ireo. Nohon'izay dia tsy azo atokisana satria tsy manome fanoritsoritana tomomban'ilay Jesoa Kristy tena izy izy ireo. Ahoana no ahafantarana raha marina izay na tsia ?

[size=16]Very t@ fandikàna azy ve ?[/size]

Fanontaniana tsotra 2 no anombohantsika : t@ oviana no nanoratana ny antontan-taratasy ôrijinaly t@ Testamenta Vaovao ? Ary iza no nanoratra azy ireo ?

Satria raha taorian'ny nahafatesan'ny vavolombelona no nanoratana azy ireo, tsy nisy olona afaka naka toky ny fahatomombanany. Fa raha fony mbola velona ny Apôstôly voalohany indray kosa no nanoratana azy ireo dia azo atao ny maka toky ny hamarinany. I Petera ohatra, raha nahita hosoka mitondra ny anarany, dia afaka nilaza hoe : "E ! Tsy mba nanoratra an'izay an aho !" Azon'i Matio, Marka, Lioka ary Jaona atao koa ny mamaly ny fanontaniana sy fihaikàna momba ny fitantaran'izy ireo ny momba an'i Jesoa.
2 Pet. 1:16 : Fa tsy nanaraka izay anganongano noforonin’ ny fahafetsen’ ny saina izahay, raha nampahafantatra anareo ny hery sy ny fihavian’ i Jesosy Kristy Tompontsika; fa efa hitan’ ny masonay ny fiandrianany.

Ampahan'ny Testamenta Vaovao manana ny maha-izy azy ny hafatra 13 nosoratan'i Paoly ho an'ny fiangonana voa niorina na olona. Nodatiana t@ ampovoamboan'ny taona 40 ka hatr@ ampovoamboan'ny taona 60 izy ireo (12 ka hatr@ 33 taona taorian'i Kristy) ary fijoroana vavolombelona voalohany indrindra momba ny fiainana sy fampianaran'i Jesoa izy ireo.

Will Durant, @ "Caesar and Christ", fizaràna faha3-n'ny "The Story of Civilization", p. 555:
The Christian evidence for Christ begins with the letters ascribed to Saint Paul. … No one has questioned the existence of Paul, or his repeated meetings with Peter, James, and John; and Paul enviously admits that these men had known Christ in the flesh.

[size=16]Marina ihany ve nefa ?[/size]

Inona no porofo ananantsika momba ny daty tena nanoratana ny Evanjely ? Miombon-kevitra ny ankabetsahan'ny manam-pahaizana fa t@ taon-100 voalohany no nanoratan'ny Apôstôly ny Evanjely. Mbola ho hitantsika ny antony tanisainy, @'izao aloha dia hanamarika famantarana 3 izay manohana ny tsoa-keviny isika :
- misy antontan-taratasy fahiny nosoratan'ny heretika tahakan'i Marcion na ny sekolin'i Valentin izay mitanisa boky sy lohahevitra ary andininy avy @ Testamenta Vaovao.
- maro ny asa soratry ny kristiana voalohany, tahakan'i Klementa avy any Rôma (ilay resahin'i Paoly Apôstôly @ Fi. 4:3) na Ignace na Polycarpe mpianatr'i Jaona.
- nahitàna kôpian'ny sombintsombin'ny Evanjely izay nodatiana t@ karbôna 14 ho t@ taona 117 mihitsy.

William F. Albright, izay arkeôlôga ara-Baiboly, @ "Recent Discoveries in Biblical Lands", p. 136:
We can already say emphatically that there is no longer any solid basis for dating any book after about 80 A.D., two full generations before the date of between 130 and 150 A.D.given by the more radical New Testament critics of today.

Milaza koa @ boky hafa izy fa avo dia avo ny ankevikevin'ny nanoratana ny Testamenta Vaovao 1 manontolo tanelanelan'ny taona 50 sy 75.

Na dia ny manam-pahaizana malaza ho tsi-mpino John A. T. Robinson dia midaty ny Testamenta Vaovao anelanelan'ny taona 40 sy 65 mihitsy, izany hoe 7 taona monja taorian'ny nandalovan'i Kristy tety ambony tany dia efa nanomboka. Raha marina izay dia na ny vavolombelona na ny faha8n'ny finoana kristiana dia afaka nanakiana an'izay hadisoana ara-tantara rehetra nitsofoka t@ fitantaràna.

[size=16]50 Ar ny fôtôkôpia 1[/size]

Nolalaina fatratra ny sora-tanana ôrijinalin'ny Apôstôly. Nandinika azy, nifampizara azy, nikolokolo azy ary nitahiry azy tahakan'ireny trésors ireny ny fiangonana.

Indrisy anefa fa nohon'ny fangoronan'ny Rômana sy ny namelezan'ny lalàna faha2n'ny termôdinamika mandritry ny 2 000 taona dia tsy misy ananantsika intsony ireny asa soratra ôrijinaly ireny.

Kanefa tsara ny manamarika fa tsy ny Testamenta Vaovao irery no niharan'izay toe-javatra izay fa tsy misy antontan-taratasy ôrijinaly hafa nosoratana t@ fotoan'andron'ny Antiquité ankehitriny. Tsy mampaninona ny mpahay tantara ny tsy fisiana sora-tanana ôrijinaly raha manana kôpia azo atokisana izy ireo. Manana kôpian'ny Testamenta Vaovao nosoratana t@ Antiquité azo atokisana ve ?

Rehefa niha-nitombo isa ny fiangonana, nanaovana kôpia voakojakoja an-100ny nosahanan'ny mpitondra fiangonana ny Testamenta Vaovao. Hatr@ litera madinika dia noezahana adika @ fomba marina t@ parchemin na taratasy harefo. Hoatr'izay no ahafahan'ny manam-pahaizana ankehitriny mandinika kôpia (sy kôpian'ny kôpia, ary kôpian'ny kôpian'ny kôpia, sns) mba hamantatra ny fahatomombanany sy ny fifandrainy @ antontan-taratasy ôrijinaly.

Raha ny marina dia efa namolavola ny siansan'ny fitsikeràna lahatsoratra mba handinika antontan-taratasy tahaky ny Odyssée, nampitahainy @ antontan-taratasy fahagola hafa mba hamantatra ny fahatomombanany. Voa mainka nanatsara azy ny mpahay tantaran-tafika Charles Sanders @ alalan'ny famolavolana fanadinana mizara 3 izay mifantoka @ fahatomombanan'ilay kôpia ary @ fahatomombanan'ny mpanoratra koa :
- ny fanadinana bibliôgrafika
- ny fandinihana porofo anatiny
- ny fandinihana porofo avy ivelany

Tafita @'ireto fanadinana 3 ireto ve ny Testamenta Vaovao ?

Salama namana,
Tsara ny fizaràna fahalalana @ namana mba hisokafan'ny mason-tsain'izay matoritory na izay mety tsy manana fotoana hamakiana an'ireo antontam-pikarohana maro be ireny.

Fa ny tiako ho lazaina dia izao:
mety ho marina ary mety ho diso ary mety ho hosoka akory ireo boky eo am-pelatanantsika ireny, ka ahoana ny fomba hamatarana azy???
Izahay dia manome fampianarana maimaim-poana momba ny fahamarinan'ny baiboly, ny zavatra izay nodisoina na natao hosoka sy izay nasisika. Izany dia miainga avy @ Torah irery ihany!

Raha tenin'i Tsitoha marina ny baiboly, dia tsy tokony hisy fifanoheran-kevitra manomboka @ voalohany ka hatrany @ farany; fa ny tsy fahapian'ny fahalalana no mahatonga antsika ho sahirana @ famakiana azy! io ilay Fanahin'ny fahamarinana "hampianatra anareo ny zavatra rehetra"
Ohatra:
-Raha miteny izahay hoe Torah dia adikan'ny sasany hoe didy 10, diso be! ireo boky dimy voalohany ao @ sefarym; hany ka:
Misy SAHY mitoriteny hoe Rava ny lalàna= Torah = ireo boky dimy ve izany??? Sa ny didy 10???

Na ovana in-1000 aza io boky io, aminay dia tokana ihany ny fahamarinana dia ilay voasoratra ao @ horonam-boky!

Izao koa anie no tsara marihana e!
Raha nanoratra ny Apostoly dia tsy nanoratra fitsipika vaovao ivavahana izy ireo akory, fa taratasy hoatra ny taratasy rehetra ihany no nosoratany: fampaharezana, fanazavanan-kevitra, fampitana vaovao, fiasaorana ny fiangonana, sns...
iZAY serasera nifanaovany t@ fiangoanana isaka ny firenena;
Fa ny olona taty aoriana no nanangona azy ireny mba ho azo vakiana miaraka! ka tsy ho gaga angamba isika raha misy zavatra tsy izy na noforonina mihitsy tafiditra ao.

Sady koa, ny Apostoly dia nitory ny "filazantsaran'ny fanjakana" araka ny baikon'i Mesia; dia ny Torah izany:
APOK 14: 6-7 Ary nahita anjely anankiray koa aho nanidina teo afovoan’ny lanitra, nanana ny filazantsara mandrakizay hotorina amin’izay monina ambonin’ny tany sy amin’ny firenena rehetra sy ny fianakaviana sy ny fiteny maro samy hafa ary ny olona,
-Ny BOKY mbola vao hosoratan'ny Apostoly ve no efa eny am-pelatanan'ny Anjely, sa boky efa voasoratra? BOKY EFA VOASORATRA ARY MAHARITRA MANDRAKIZAY= TORAH

Matthieu 5: 18 Car, je vous le dis en vérité, tant que le ciel et la terre ne passeront point, il ne disparaîtra pas de la loi (TORAH) un seul iota ou un seul trait de lettre, jusqu’à ce que tout soit arrivé

HEB 4:
-2) F a isika koa dia nitoriana filazantsara tahaka ireny ihany; kanefa ny teny izay efa reny dia tsy nahasoa azy satria tsy niharo finoana t@izay nandre.
Eto dia miresaka an'ireo Israely nivoaka ny Egypta nefa ringana tany an'efitra!
Filazantsara inona no notoriana tany? TORAH

Ka hoy aho hoe, fandaniam-potoana ny hikaroka porofo maneran-tany mombaa an'ireo Epistily fa ny valiny dia ao @ Torah ihany e!
Misaotra!

Mahaliana mahita fijery samihafa ohatra izao. Ary fizarana ohatra an'izao no mety ilain'ny malagasy.

Inty indray izany ny fijeriko manokana momba ny lalana sady tsy avy amin'ny Baiboly no tsy avy amin'ny Torah fa avy amin'ny evangile de la paix de jésus-christ par le disciple jean

Alors Jésus s'assit au milieu d'eux et dit: «En vérité, je vous le dirai: personne ne peut être heureux, s'il ne suit la loi.»

Et les autres de répondre: «Nous suivons tous les lois de Moïse, c'est lui qui nous a donné la Loi telle qu'elle est consignée dans nos Saintes Écritures.»

Et Jésus répondit: «Ne cherchez pas la loi dans vos Écritures, car la loi est vie alors que l'Écriture est mort. Je vous le dis en vérité, Moïse n'a pas reçu de Dieu ses lois par l'Écriture, mais par la parole vivante. La Loi est une parole de vie, proférée par le Dieu de vie, transmise à des prophètes vivants pour des hommes vivants. Dans toute chose qui a vie se trouve écrite la Loi. Vous la trouverez dans l'herbe, dans l'arbre, dans la rivière, dans la montagne, dans les oiseaux du ciel, dans les poissons des lacs et des mers, mais cherchez-la surtout en vous-mêmes. Car je vous le dis, en vérité, toutes les chose qui sont douées de vie sont plus près de Dieu que les écrits qui sont privés de vie. Dieu a ainsi fait la vie et toutes les choses vivantes de façon qu'elles soient la parole de vie éternelle et qu'elles enseignent à l'homme les lois du vrai Dieu. Dieu n'a pas écrit ses lois en des pages de livres, mais dans votre souffle, dans votre sang, dans vos os, dans votre chair, dans vos entrailles, dans vos yeux, dans vos oreilles et dans chacune des parties les plus intimes de votre corps. Elles sont présentes dans l'air, dans l'eau, dans la terre, dans les plantes, dans les rayons du soleil, dans les profondeurs et dans les hauteurs. Toutes ces choses vous parlent afin que vous puissiez comprendre la parole et la volonté du Dieu vivant. Malheureusement, vous avez fermé les yeux pour ne rien voir et vous vous êtes bouché les oreilles pour ne rien entendre. Je vous le dis, en vérité, l'Écriture est l'oeuvre de l'homme, tandis que la vie et tous ses hôtes sont oeuvre de notre Dieu. Pourquoi ne prêtez-vous pas l'oreille aux paroles de Dieu qui sont écrites dans ses oeuvres? Et pourquoi étudiez-vous les Écritures dont la lettre est morte, étant oeuvre de la main des hommes?»

ito ny rohy raha toa ka liana amin'izany ianao.

Raha tianao toherina ny hevitra voiziko dia raiso ts11 ka azavao ny mahadiso azy ireo, fa raha tsy izay dia tsy hahomby mihitsy ianao.

Sady ny anareo tsy mba ny dikan-teny ifotony fa dikan-teny hebreo ankehitriny, izay tsy nahazo ny tsindrimandrin'ny Fanahy Masina.

Voromailala > Raha ny momba ny evanjely apôkrifa (izany hoe gnôstika) kosa dia tsy maintsy miandry ahy hamita an'ity 1 ity aloha, fa izany hoe ny @ Apôkrifa @ ankapobeny dia efa nanoratra zavatra momba an'izay aho eto (eo @ hoe "Fanamarihana momba ny canon")

Fanazavana hevitra no atao eto e!
Raha milaza izahay fa hebreo ny Malagasy dia niainga avy tamin'ireo fomba fiteny hebreo tranainy talohan'ny fahababoana!
ohatra ny teny hoe:
-Hariva dia hebreo tranainy, fa érèv hoy ny hebreo moderna
-Mishpat = misy faty = fitsarana misy famonoana
-Amoud anan= andry rahona = agnign (mlg atsinanana)
-Zara= taranaka
sns....

Nehemiah> Ny Tanjoko izany tsy hoe hiady hevitra hoe ny an'iza no marina na ny an'iza no diso.
Fa hoe, mizara zavatra telo isika eto: Baiboly, Torah, Archive dia anjaran'ny tsirairay no mamaky sy mandalina.
Sy mampiseho ihany koa amin'ny Malagasy fa misy malagasy mitafa sy miresaka finoana nefa samihafa fijery.

Edrey, samy manao izay tiany atao ny aty, kanefa rehefa misy mametraka hevitra 1 dia zoan'ny hafa ny manohitra na mandiso azy raha heveriny ho tsy marina, satria maro ny fomba fijery fa ny marina 1 ihany.

Nehemiah> Edrey, mba mafinaritra loatra, izany mpianakavy, anatin'ny fifankatiavana, firaisakiana re. Mampatsiaro ilay hirampivavahana :-)

Ny hiraisako hevitra aminao dia hoe 1 ihany marina, ary io fahamarinana io no ambony indrindra, ambony noho ny fivavahana.
Fa zao samy manana ny hataony hoe marina anefany ny olona.

Izay no ilàna ny fahaizana mampihatra lôjika sy ny fandinihina

Misy fetra daholo na ny lôjika na ny fandinihana satria hoy Jeso manana maso ianareo nefa tsy mahita, manana sofina ianareo nefa tsy mandre.

Kanefa tsy midika fa tsy tokony hampihatra lôjika na mandinika.
Izay anie no tian'i Jesoa tenenina @ mpianatra rehefa nilaza hoe manana maso ianareo nefa tsy mahita, manana sofina ianareo nefa tsy mandre : hita be izao fa Zanak'Andriamanitra Izy nefa mbola tsy mety mino ihany izy ireo

Ny fahazahoako an'io indray dia hoe tsy hoe jamba na na marenina akory ireo mpianany fa hoe tsy takatry ny saina (lôjika, dinika) velivevy ny zavatra tian'i Jeso hampitaina fa amin'ny alalan'ny fo (fanahy).

ary Antoine Saint Exupery koa mbola nanamafy izany tao anatin'ilay boky Le Petit Prince:

On ne voit bien qu'avec le coeur. L'essentiel est invisible pour les yeux

Kanefa misy ny tsi-mpino izay nanjary nino an'i Jesoa Kristy rehefa nandinika sy nampihatra lôjika.

Tsy hoe ampy ny saina hahitàna an'izay, fa ilaina (soa ihany fa tsotra ihany ny hafatry ny famonjena).

Tsy hoe rehefa lasa mpino an'i Jesoa Kristy sy ny milaza ny tenany ho kristianina rehetra anie dia hoe nahazo ny zavatra tian'i Jeso lazaina e.

Jereo fotsiny ny isan'ny malagasy milaza fa mino an'i Jesoa Kristy nefa jereo fa mijaly tsy manana fiadanampo.

Ilay tokoa ny saina ahafahana mahazo fahalalana "Connaissance" fa ny fahazahoana ny tenin'i Jesoa "Comprehension" dia azo avy amin'ny fampiharana ihany,avy amin'ny alalan'ny fo.

Ny ankamaroan'ny olona izay milaza fa kristianina dia nijanona teo amin'ny "Connaissance" daholo.

ny lojika @ko na ny fandinihana dia fahendren'olombelona, ary izan dia milaza fahalalana, izan hoe fahalalan'olombelona! n'iza n'iza milaza hoe diso ny an'ny anin fa nenay no marina, tsy afaka miteny izan isika olombelona rah mbola olombelona fa ny Fanahy Masina no afaka maneho izany @ olombelona, rah io no baiboly eo antanantsika de tsarov fa tsy hitako hoe mitarika antsika mankany @ ratsy ve ny voalaza ao? izaho alo tsy hijery izay orijinaly any satria samy tsy nisy nahita an'izany isika na ny manam-pahaizana aza! ary tsy azo iadian-kevitra izan satria fahalalan'Andriamanitra!

Voromailala > Tsy azo lavina fa tsy vitan'ny mahazo an-tsaina ny dikan'ny hafatry ny famonjena ny famonjena (misy mpandà an'Andriamanitra tena mahay mitôlôjia, ary i Satana koa voa mainka mahay), milaza ny Baiboly fa mila mitia an'Andriamanitra @ fo, saina sy fanahy isika ary izay no fitsipika volamena.

Rnrs > Angamba tsy azoko ny tianao iaviana : tsy lojika angaha Andriamanitra ?

"Milaza ny teniny @ Jakoba Izy, ary ny didiny @ Israely, tsy nanao toy izany t@ firenena hafa Izy, ary ny teniny tsy mba fantatr'ireny"
Ny lojika tokana raha handinika ny baiboly dia maka ny bokin'ny Torah ho référence, dia izay ihany!
Yeshu'a no ilay Teny (Torah) tonga nofo, ka raha ny fahamarinan'ny Evanjely sy ny Epistily no hoporofoina dia raiso ny faminaniana milaza azy, ka ampitahao, fa hohitamora foana izay mibirioka! ary izahay dia milaza fa betsaka ny mibirioka anatin'io boky io!

Tena tsy lojika Andriamanitra tompoko, ra jerentsika mantsy ny atao hoe lojika ohatra 1+1=2 , izay no atao hoe lojika ary ny lojika fahalalan'olombelona sady voafetran'ny zavatra hita maso sy azo tsapain-tanana, ref tsy ao anatin'ireo de tsy lojika, asa azonao tsara angamba ny atao hoe lojika?? na dia milaza ho manampahaizana indrindra eran-tany aza raolombelona de tsarovy fa tsy hatakatra velively ny hevitry ny tenin'Andriamanitra, ary tsy @ fanazavana entin'olona no maha-marina ny baiboly ankehitriny na tsy maha-marina azy, tsy voatery koa hoe miankina @ teny hebreo tranainy na modern ko! fa ny teny rehetra ao anatin'io dia avy @ Fanahy Masin'Andriamanitra ka rah manao fanadihadina ny milaza azy ho manampahaizana de tsy hatakatra velively ny ao anatin'io fa lasa miinterpreté sy mandika azy @ heviny fotsin de maka porofo hita maso sy azo tsapain-tanana de izay no hoentiny manohana ny heviny ary tsy fantatsika ko ngah fa ny fihevitsika ange ka tsy fihevitr'Andriamanitra velively e! rah tsy izany Izy hhilaza hoe:" NY ADALA INDRINDRA ETO @ IZAO TONTOLO IZAO NO HAMPANANATRA NY HENDRY" ny "hendry" eto dia ireo milaza azy ho manam-pahaiza(savant) , ireo siantifika, fizisianina, sns e! ka tsarovy fa rah io baiboly io no entinareo hiadina hevitra sy fakafakaina de matetika mampisara-bazana na ko mampiady ary tsy mitovy @ zavatry ny tany io ka ande hatao fikarohana. Betsaka ange zay manam-pahaizana nanao fikarohana izay e! fa naninn no tsy de misy mpanaraka sy mankato mihitsy ny porofon-keviny?? matetika olona tsy mino no miombokevitr @. Ny finoana tsy avy @ fahalalan'olombelona sy ny Lojika ary ny Filozofia.

Tsy vitan'ny mitoraka elefanta anie izy ity fa tsy maintsy porofoina @ fomba marim-pototra : raha hanaraka an'izay fisainanao izay ka hanao tsimpon'akotry an'izay marina sy diso @ Baiboly dia inona no manakana ny olona hihevitra ny Torah ho mibirioka tahakan'izay koa ?