voankazo voarara
22. hery
(
20/02/2004 10:42)
Fa ahoana ary no raisina ara-bakiteny toa izany ny baiboly?
Tena nisy ve izany voankazo voarara izany? Dia inona ilay voankazo? Dia iza no nahita azy? Dia iza no nihinana azy? Dia iza no nanoratra ny tantara?
Raha ohatra ka raisina hoe tamin'ny taona 400 talohan'i Jésus Christ no voasoratra nitambatra ny bokin'i Genesisy dia tamin'ny taona firy izany no nisian'ny Voankazo voarara dia iza no nampita azy hosoratana?
Récit de création ny Genesisy tapany voalohany. Tsy tokony ho raisina ara-bakiteny. Ny hevitra apetrany no raisina. Tahaka ny vahoaka nanana ny tantarany rehetra (ny gasy ohatra dia misy an'i Rafohy sy Rangita, Ibonia, Trimobe sns hampitana lesona) dia mba nanana ny tantara niheverany ny fiandohan'izao tontolo izao koa ny vahoaka Israely. Ny zava-dehibe amin'izany ho azy dia hoe Andriamanitra no nahary ny zavatra rehetra... ny hoe tamin'ny fomba ahoana dia tsy hita hohazavaina ka dia nampitaina tamin'ny tantara toa izany. Dia avy eo nisy ny fandinihana hoe kou naninona no nisy ny ratsy? Dia niala any indray ilay fanazavana tamin'ny tantara... dia toa zany foana. Aza sahirana mitady hoe aiza ny sahan'i Edena, na hoe fotsy sa mainty i Adama sy Eva, na hoe inona ilay voankazo voarara, paoma sa letisy (hmmm)... ny hafatra tian'Andriamanitra haseho amin'ny alalan'ny mpanoratra no raiso. Dia hoe Andriamanitra no nahary, dia avy eo vokatry ny fiavonavonan'ny olombelona ny fahotana, dia avy eo tonga ilay mpamonjy...
:) somary lava fa mbola nijery katesizy zà.
Tena nisy ve izany voankazo voarara izany? Dia inona ilay voankazo? Dia iza no nahita azy? Dia iza no nihinana azy? Dia iza no nanoratra ny tantara?
Raha ohatra ka raisina hoe tamin'ny taona 400 talohan'i Jésus Christ no voasoratra nitambatra ny bokin'i Genesisy dia tamin'ny taona firy izany no nisian'ny Voankazo voarara dia iza no nampita azy hosoratana?
Récit de création ny Genesisy tapany voalohany. Tsy tokony ho raisina ara-bakiteny. Ny hevitra apetrany no raisina. Tahaka ny vahoaka nanana ny tantarany rehetra (ny gasy ohatra dia misy an'i Rafohy sy Rangita, Ibonia, Trimobe sns hampitana lesona) dia mba nanana ny tantara niheverany ny fiandohan'izao tontolo izao koa ny vahoaka Israely. Ny zava-dehibe amin'izany ho azy dia hoe Andriamanitra no nahary ny zavatra rehetra... ny hoe tamin'ny fomba ahoana dia tsy hita hohazavaina ka dia nampitaina tamin'ny tantara toa izany. Dia avy eo nisy ny fandinihana hoe kou naninona no nisy ny ratsy? Dia niala any indray ilay fanazavana tamin'ny tantara... dia toa zany foana. Aza sahirana mitady hoe aiza ny sahan'i Edena, na hoe fotsy sa mainty i Adama sy Eva, na hoe inona ilay voankazo voarara, paoma sa letisy (hmmm)... ny hafatra tian'Andriamanitra haseho amin'ny alalan'ny mpanoratra no raiso. Dia hoe Andriamanitra no nahary, dia avy eo vokatry ny fiavonavonan'ny olombelona ny fahotana, dia avy eo tonga ilay mpamonjy...
:) somary lava fa mbola nijery katesizy zà.
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/hery ny 20/02/2004 10:42
23. solofo
(
20/02/2004 11:17)
Tsia, fa aleoko raisina ara-bakiteny ihany Ra-Hery a, raisiko ara-bakiteny ny Baiboly. Ny hoe iza no nampita ny hafatra, dia i Mosesy no nanoratra ny boky 5 voalohany ao (Torah). Tsy ireo nefa no boky tranainy indrindra ao fa raha tsy diso ny mpandinika dia ny bokin'i Joba.
Inona no olana raha raisiko ara-bakiteny io? Misy voaporofo hoe diso angaha ao?
Marihiko fa SAMY HAFA ny hoe "tsy voaporofo fa marina" sy ny hoe "voaporofo fa diso".
Ny soratra (ecriture) tranainy indrindra hitan'ny arkeology hatr@ izao dia manodidina ny 6000 taona eo (misy datation C14 sasany manao hoe 10000 taona, nefa toa nisy fahadisoana), ary raha arahanao tsara ny kronolojia ka ataonao ny kajy dia eo ho eo @ 6000 taona ny elanelan'ny tantaran'i Adama sy Eva sy izao fotoana iainantsika izao.(Adama-Abrahama~2000 taona, Abrahama-Kristy~2000 taona, Kristy~izao fotoana izao~2000 taona).
Na dia tsy voaporofo ara-tsiansa aza ny fahamarinan'ny Baiboly, dia:
- izay tantara voasoratra ao dia azo recouper-na tsara @ loharanon-tantara hafa. Ny Genesisy (ny ampahany mitantara ny nahariana an'izao tontolo izao) izao no mbola tsy misy loharanon-tantara hafa mihitsy hoe azo recouper-na aminy, tsy midika nefa izany hoe diso izy.
-mbola ara-tsiansa ihany, mbola tsy nisy porofo hoe diso ny Baiboly. Mety hiteny ianao hoe ahoana ireny hoe t@ izao tapitrisa taona nisy an'izao sy izao ireny, ny theorie de l'evolution no milaza an'ireny, nefa izany theorie izany dia EFA VOAPOROFO FA DISO (ara-tsiansa ihany io). Ny hany misy "indro kely" izao dia ny datation par C14, nefa efa maro koa ny mpahay siansa nilaza sy naneho ohatra fa manana fahadisoana (erreurs) mety mahatratra hatrany @ tapitrisa taona maro ny C14, arakaraky ny fepetra sy fitandremana raisina rehefa manao ilay datation.
Inona no olana raha raisiko ara-bakiteny io? Misy voaporofo hoe diso angaha ao?
Marihiko fa SAMY HAFA ny hoe "tsy voaporofo fa marina" sy ny hoe "voaporofo fa diso".
Ny soratra (ecriture) tranainy indrindra hitan'ny arkeology hatr@ izao dia manodidina ny 6000 taona eo (misy datation C14 sasany manao hoe 10000 taona, nefa toa nisy fahadisoana), ary raha arahanao tsara ny kronolojia ka ataonao ny kajy dia eo ho eo @ 6000 taona ny elanelan'ny tantaran'i Adama sy Eva sy izao fotoana iainantsika izao.(Adama-Abrahama~2000 taona, Abrahama-Kristy~2000 taona, Kristy~izao fotoana izao~2000 taona).
Na dia tsy voaporofo ara-tsiansa aza ny fahamarinan'ny Baiboly, dia:
- izay tantara voasoratra ao dia azo recouper-na tsara @ loharanon-tantara hafa. Ny Genesisy (ny ampahany mitantara ny nahariana an'izao tontolo izao) izao no mbola tsy misy loharanon-tantara hafa mihitsy hoe azo recouper-na aminy, tsy midika nefa izany hoe diso izy.
-mbola ara-tsiansa ihany, mbola tsy nisy porofo hoe diso ny Baiboly. Mety hiteny ianao hoe ahoana ireny hoe t@ izao tapitrisa taona nisy an'izao sy izao ireny, ny theorie de l'evolution no milaza an'ireny, nefa izany theorie izany dia EFA VOAPOROFO FA DISO (ara-tsiansa ihany io). Ny hany misy "indro kely" izao dia ny datation par C14, nefa efa maro koa ny mpahay siansa nilaza sy naneho ohatra fa manana fahadisoana (erreurs) mety mahatratra hatrany @ tapitrisa taona maro ny C14, arakaraky ny fepetra sy fitandremana raisina rehefa manao ilay datation.
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/solofo ny 20/02/2004 11:17
24. ari.malala
(
20/02/2004 19:17)
Ka izao anie ê, raha manndinika tsara ianareo, presque ny 99% ny zavatra voalaza ao anaty baiboly na Testamenta Taloha io na Testamenta Vaovao dia @ alalan'ny paraboles sy tantara daholo, izany hoe mila saina mivelatra ny mamaky an'io, saina mivelatra arahina finoana fa tsy azo raisina ara bakiteny. Fa ny tsara indrindra raha toa ianao ka misalasala ny @ valin-teny eto, dia ny manatona olona nianatra manokana momba ny Baiboly sy ny fivavahana. ireny no havanana kokoa, dia ny pasiera na ny mopera.
25. solofo
(
20/02/2004 12:38)
>...manatona olona nianatra manokana momba ny Baiboly sy ny fivavahana.>
OK. Tsara indrindra izany. Fa ho antsika IZAY MINO izay.
Ny tsy mpino dia mailomailo foana, ary araka ny maha-tsy mpino azy dia tsy mino ny Baiboly sy tsy matoky ny mpivavaka izy ka tsy hanontany an'ireny mihitsy, ary na manontany aza dia efa miaraka @ prejuge sy ny stereotype. Misy aza moa zavatra tsy voasoratra ao @ Baiboly lazainy fa ao ary dia manao hoe ny Baiboly milaza an'izao sy izao, midika izany fa tsy namaky ny Baiboly akory izy fa mihaino honohono fotsiny. Aleony manontany ny siansa na olona heveriny hoe "neutre". Ka raha "honete" ireny olona ireny ka mandinika tsara ara-tsiansa, dia ho hitany fa TSY MITSIPAKA ny Baiboly ny siansa sy ny tantara.
>...presque ny 99% ny zavatra voalaza ao anaty baiboly na Testamenta Taloha io na Testamenta Vaovao dia @ alalan'ny paraboles sy tantara daholo>
Raha vao misy anarana manokana (nom personnel) voatonona dia tantara tena nisy fa tsy paraboles, ka izany no anaovako hoe tena nisy Adama, Seta, Noah, Peleg, Abrahama sns... ary azo raisina ara-bakiteny ny tantarany. Ny kronolojia (ao @ Baiboly) koa dia manambara tsara ny taranany sy ny taona niainany.
OK. Tsara indrindra izany. Fa ho antsika IZAY MINO izay.
Ny tsy mpino dia mailomailo foana, ary araka ny maha-tsy mpino azy dia tsy mino ny Baiboly sy tsy matoky ny mpivavaka izy ka tsy hanontany an'ireny mihitsy, ary na manontany aza dia efa miaraka @ prejuge sy ny stereotype. Misy aza moa zavatra tsy voasoratra ao @ Baiboly lazainy fa ao ary dia manao hoe ny Baiboly milaza an'izao sy izao, midika izany fa tsy namaky ny Baiboly akory izy fa mihaino honohono fotsiny. Aleony manontany ny siansa na olona heveriny hoe "neutre". Ka raha "honete" ireny olona ireny ka mandinika tsara ara-tsiansa, dia ho hitany fa TSY MITSIPAKA ny Baiboly ny siansa sy ny tantara.
>...presque ny 99% ny zavatra voalaza ao anaty baiboly na Testamenta Taloha io na Testamenta Vaovao dia @ alalan'ny paraboles sy tantara daholo>
Raha vao misy anarana manokana (nom personnel) voatonona dia tantara tena nisy fa tsy paraboles, ka izany no anaovako hoe tena nisy Adama, Seta, Noah, Peleg, Abrahama sns... ary azo raisina ara-bakiteny ny tantarany. Ny kronolojia (ao @ Baiboly) koa dia manambara tsara ny taranany sy ny taona niainany.
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/solofo ny 21/02/2004 00:38
26. pitchou
(
21/02/2004 13:15)
t@ taona firy moa no nisian'ny soratra voalohany ary firenena taiza no nipoiran'ny soratra voalohany? satria iaraha-mahalala fa ny lovan-tsofina, na tiana n atsy tiana dia miova an-dalana foana. Tantara niorenan'ny firenena vitsivitsy no voasahan'ny baiboly amiko fa tsy ny "Tantara" manontolo.
Ity misy ohatra iray hametrahako mazavazava kokoa ny hevitro. Isika izao miaina @ fotoana efa misy ny soratra. Firy amintsika ireto no afaka manonona mazava hoe iza no anaran'ny razana nipoirantsika tsirairay avy t@ taona 1000 ohatra?
Ity misy ohatra iray hametrahako mazavazava kokoa ny hevitro. Isika izao miaina @ fotoana efa misy ny soratra. Firy amintsika ireto no afaka manonona mazava hoe iza no anaran'ny razana nipoirantsika tsirairay avy t@ taona 1000 ohatra?
27. solofo
(
21/02/2004 13:40)
OK.
- Ny taona nisian'ny soratra voalohany dia tsy voafaritra, fa ny soratra dia efa tany @ 5000-6000 taona tany no nisy.
- Na tsy misy afaka manonona ny anaran'ny razana nipoirantsika tany @ 1000 taona lasa aza isika ireto -satria mbola tsy voarakitra an-tsoratra ny tantarantsika t@ izany- , ireo izay efa nahalala soratra kosa dia afaka manao izany. Ny razamben'i Kristy -ny generations rehetra- dia hita fa voarakitra ao @ Baiboly, nanomboka tany @ Adama (naharitra 4000 taona eo ho eo).
- Ny hoe firenena vitsivitsy no voasahan'ny Baiboly, MARINA izany, ary ampiako aza hoe firenena IRAY no tena vontoatiny: Israely. Dia tsy mba hitanao misy "ironie" ve izany? Satria matetika dia ny tanranan'ny firenena matanjaka no voarakitra, TSY firenena NATANJAKA nefa ny Israely t@ fotoana nanoratana ny Baiboly fa isan'ireo VOAZANAKA na/sy nalefa sesitany lava izao (Egypt, Babylon, Persia, Greece, dia avy eo Rome), nefa dia generation apres generation dia voarakitra an-tsoratra ny tantarany, ary raha recouper-nao @ izay voasoratry ny historiens t@ izany dia mifanindry tsara.
Ekeko tanteraka fa tsy "Tantara" manontolo ny Baiboly, ny tsy haiko dia hoe aiza no tianao hahatongavana @ izany?
- Ny taona nisian'ny soratra voalohany dia tsy voafaritra, fa ny soratra dia efa tany @ 5000-6000 taona tany no nisy.
- Na tsy misy afaka manonona ny anaran'ny razana nipoirantsika tany @ 1000 taona lasa aza isika ireto -satria mbola tsy voarakitra an-tsoratra ny tantarantsika t@ izany- , ireo izay efa nahalala soratra kosa dia afaka manao izany. Ny razamben'i Kristy -ny generations rehetra- dia hita fa voarakitra ao @ Baiboly, nanomboka tany @ Adama (naharitra 4000 taona eo ho eo).
- Ny hoe firenena vitsivitsy no voasahan'ny Baiboly, MARINA izany, ary ampiako aza hoe firenena IRAY no tena vontoatiny: Israely. Dia tsy mba hitanao misy "ironie" ve izany? Satria matetika dia ny tanranan'ny firenena matanjaka no voarakitra, TSY firenena NATANJAKA nefa ny Israely t@ fotoana nanoratana ny Baiboly fa isan'ireo VOAZANAKA na/sy nalefa sesitany lava izao (Egypt, Babylon, Persia, Greece, dia avy eo Rome), nefa dia generation apres generation dia voarakitra an-tsoratra ny tantarany, ary raha recouper-nao @ izay voasoratry ny historiens t@ izany dia mifanindry tsara.
Ekeko tanteraka fa tsy "Tantara" manontolo ny Baiboly, ny tsy haiko dia hoe aiza no tianao hahatongavana @ izany?
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/solofo ny 22/02/2004 01:40
28. fijo
(
26/02/2004 11:18)
israely no voalaza matetika ao anaty baiboly satria israelianina no nanoratra ny baiboly.
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/fijo ny 26/02/2004 11:18
29. fijo
(
27/02/2004 09:01)
ny baiboly dia fitambaran'ny fomba jiosy no nangonina.
novalian'i https://forum.serasera.org/forum/user/fijo ny 27/02/2004 09:01
31. Nehemiah
(
27/04/2013 06:46)
Efa aman-taona lasa io lohahevitra io kanefa tsarovako ho adidiko ny mba mamaly an'izay :
1°) Ny voankazo voarara : Inona moa no antony namoronan'Andriamanitra antsika ? Mba hananantsika fifandraisana sy fiombonana velona sy feno fitiavana @. Ka tsy misy ny fitiavana tena izy raha tsy misy ny fahafahana mitsipaka an'izay fitiavana izay.
Ianareo ve mba efa nahita ny sarimihetsika I-Robot ? Ny robot rehetra dia noforonina hanaraka ny lalàna 3-n'ny rôbôtika, ary tsy afa-manoatra mihitsy izy ireo. Nefa misy robot izay, miantso hoe Sonny, izay manana an'ireto lalàna 3 ireto ao anatin'ny fandaharany, fa saingy afaka tsy mankato azy izy, ary izy ihany no tena nanana personnalité.
Tahak'izay koa ny olombelona, tsy noforonina ho robot isika,fa satria noforonina ho dépendants tanteraka @'Andriamanitra isika dia t@ voalohany, nanana fahafahana hisafidy ny ho tia sy hankato an'Andriamanitra na ny hitsipaka Azy i Adama sy Eva.
Raha ny tena marina, izay mihitsy no tanjon'ny voankazo voarara : fizahan-toetra ho an'i Adama sy Eva.
Hafa ny fahalalan'ny olona tsy voan'ny homamiadana ny homamiadana, ary hafa ny fahalalan'ny olona voan'ny homamiadana ny homamiadana. Ny voalohany dia tsy mahalala an'ilay izy afa-tsy @'alalan'ny zavatra nohenoiny sy novakiany ary nodinihiny momba an'ilay izy. Ny faha-2 kosa dia mahalala ny homamiadana d'expérience. Tahak'izay koa ny nahazo an'i Adama sy Eva rehefa tsy nankato an'Andriamanitra : mbola tsy nahala an'izany ratsy izany d'expérience hatreo, fa rehefa nanota izy ireo izay voa notsaroiny tao anatiny tao ny ratsy, ary izay no nahatonga azy ireo hitady hisarona ny fitanjahany satria tsy voasaron'ny voninahitr'Andriamanitra intsony.
2°) Hevitra nipoitra t@ andron'ny Fitsikerana Avo izany hoe nosoratan'ny Jiosy babo tany Babilôna ny Pentatioka, izany hoe avy t@ olona tsy mino ny fahamarinan'ny Baiboly (Jean Astruc, Julius Wellhausen...). Izay no axiome niaingan'izy ireo, araky ny tenin'i Solofo, fa saingy arakaraky ny fandehan'ny fikarohana ara-tantara sy areôlôjika no hita fa tsy misy fotony io petrakevitra io.
Raha tsy i Mosesy no mpanoratra ny Pentatioka dia ireto avy ny fanontaniana tokony apetraka :
_ Nahoana no malama toy izao ny fifandrana @ Gen. 50 mankany @ Eks. 1 ?
_ Nahoana no toa mahalala tsara ny momba ny jeôgrafia sy ny zavamananaina fahita @'iny faritra iny ny mpanoratra ?
_ Nahoana no mampiasa teny Ejiptiana ny mpanoratra (tahaky ny fananantsika gasy nivelona any France hampiasa teny frantsay rehefa miteny gasy) ?
_ Nahoana no milaza ny Eks. 17:14, 24:4–7, 34:27, Nom. 33:2, Dt. 31:9, 22, 24 fa Mosesy no mpanoratra ?
_ Nahoana ny toerana hafa @ Testamenta Taloha, tahaky ny Jos. 1:7-8, 8:32-34, Mpts. 3:4, 1 Mp. 2:3, 2 Mp. 14:6, 21:8, 2 Tan. 25:4, Ez. 6:18, Ne. 8:1, 13:1 ary Dan. 9:11-13, raha tsy hilaza afa-tsy izay, dia milaza avokoa fa i Mosesy no mpanoratra.
_ Nahoana NY TOMPO no nitanisa matetika andininy avy @ Pentatioka ary nilaza an'ilay izy ho tenin'Andriamanitra (Mt. 8:4, 19:7–8, 19:7–8, Mk. 7:10, 12:26, Lk. 24:27, 44, Jn. 7:19, ary indrindrindrindra Jn. 5:46-47 : "Fa raha mba nino an’ i Mosesy hianareo, dia hino Ahy, satria nanoratra nilaza Ahy izy. Fa raha tsy mino izay nosoratany hianareo, hataonareo ahoana no fino ny teniko?") ? Tadidio koa ny teniny @ Lk. 16:31 : "Fa hoy Abrahama taminy: Raha tsy mihaino an’ i Mosesy sy ny mpaminany izy, dia tsy hety hino izy, na dia misy mitsangana amin’ ny maty aza."
_ Nahoana no nilaza an'izay koa ny Apôstôly sy ny olon-kafa @ Testamenta Vaovao(Jn. 1:17, Asa. 6:14, 13:39, 15:5, 1 Kor. 9:9, 2 Kor. 3:15, Heb. 10:28 raha tsy hilaza afa-tsy ireo) ?
3°) Raha ny momba ny hamarinan'ny Genesisy, izay vontoatin'ny finoana kristiana, efa nanomboka nanoratra lohahevitra momba an'izay aho. Ity ny rohy mankany @ fizaràna voalohany :
http://forum.serasera.org/forum/message/m516c1775b7305
Ka tsy tokony hiantsoantso metafôra isika rehefa mamaky ny Genesisy, satria mazava loatra fa lahatsoratra ara-tantara io.
1°) Ny voankazo voarara : Inona moa no antony namoronan'Andriamanitra antsika ? Mba hananantsika fifandraisana sy fiombonana velona sy feno fitiavana @. Ka tsy misy ny fitiavana tena izy raha tsy misy ny fahafahana mitsipaka an'izay fitiavana izay.
Ianareo ve mba efa nahita ny sarimihetsika I-Robot ? Ny robot rehetra dia noforonina hanaraka ny lalàna 3-n'ny rôbôtika, ary tsy afa-manoatra mihitsy izy ireo. Nefa misy robot izay, miantso hoe Sonny, izay manana an'ireto lalàna 3 ireto ao anatin'ny fandaharany, fa saingy afaka tsy mankato azy izy, ary izy ihany no tena nanana personnalité.
Tahak'izay koa ny olombelona, tsy noforonina ho robot isika,fa satria noforonina ho dépendants tanteraka @'Andriamanitra isika dia t@ voalohany, nanana fahafahana hisafidy ny ho tia sy hankato an'Andriamanitra na ny hitsipaka Azy i Adama sy Eva.
Raha ny tena marina, izay mihitsy no tanjon'ny voankazo voarara : fizahan-toetra ho an'i Adama sy Eva.
Hafa ny fahalalan'ny olona tsy voan'ny homamiadana ny homamiadana, ary hafa ny fahalalan'ny olona voan'ny homamiadana ny homamiadana. Ny voalohany dia tsy mahalala an'ilay izy afa-tsy @'alalan'ny zavatra nohenoiny sy novakiany ary nodinihiny momba an'ilay izy. Ny faha-2 kosa dia mahalala ny homamiadana d'expérience. Tahak'izay koa ny nahazo an'i Adama sy Eva rehefa tsy nankato an'Andriamanitra : mbola tsy nahala an'izany ratsy izany d'expérience hatreo, fa rehefa nanota izy ireo izay voa notsaroiny tao anatiny tao ny ratsy, ary izay no nahatonga azy ireo hitady hisarona ny fitanjahany satria tsy voasaron'ny voninahitr'Andriamanitra intsony.
2°) Hevitra nipoitra t@ andron'ny Fitsikerana Avo izany hoe nosoratan'ny Jiosy babo tany Babilôna ny Pentatioka, izany hoe avy t@ olona tsy mino ny fahamarinan'ny Baiboly (Jean Astruc, Julius Wellhausen...). Izay no axiome niaingan'izy ireo, araky ny tenin'i Solofo, fa saingy arakaraky ny fandehan'ny fikarohana ara-tantara sy areôlôjika no hita fa tsy misy fotony io petrakevitra io.
Raha tsy i Mosesy no mpanoratra ny Pentatioka dia ireto avy ny fanontaniana tokony apetraka :
_ Nahoana no malama toy izao ny fifandrana @ Gen. 50 mankany @ Eks. 1 ?
_ Nahoana no toa mahalala tsara ny momba ny jeôgrafia sy ny zavamananaina fahita @'iny faritra iny ny mpanoratra ?
_ Nahoana no mampiasa teny Ejiptiana ny mpanoratra (tahaky ny fananantsika gasy nivelona any France hampiasa teny frantsay rehefa miteny gasy) ?
_ Nahoana no milaza ny Eks. 17:14, 24:4–7, 34:27, Nom. 33:2, Dt. 31:9, 22, 24 fa Mosesy no mpanoratra ?
_ Nahoana ny toerana hafa @ Testamenta Taloha, tahaky ny Jos. 1:7-8, 8:32-34, Mpts. 3:4, 1 Mp. 2:3, 2 Mp. 14:6, 21:8, 2 Tan. 25:4, Ez. 6:18, Ne. 8:1, 13:1 ary Dan. 9:11-13, raha tsy hilaza afa-tsy izay, dia milaza avokoa fa i Mosesy no mpanoratra.
_ Nahoana NY TOMPO no nitanisa matetika andininy avy @ Pentatioka ary nilaza an'ilay izy ho tenin'Andriamanitra (Mt. 8:4, 19:7–8, 19:7–8, Mk. 7:10, 12:26, Lk. 24:27, 44, Jn. 7:19, ary indrindrindrindra Jn. 5:46-47 : "Fa raha mba nino an’ i Mosesy hianareo, dia hino Ahy, satria nanoratra nilaza Ahy izy. Fa raha tsy mino izay nosoratany hianareo, hataonareo ahoana no fino ny teniko?") ? Tadidio koa ny teniny @ Lk. 16:31 : "Fa hoy Abrahama taminy: Raha tsy mihaino an’ i Mosesy sy ny mpaminany izy, dia tsy hety hino izy, na dia misy mitsangana amin’ ny maty aza."
_ Nahoana no nilaza an'izay koa ny Apôstôly sy ny olon-kafa @ Testamenta Vaovao(Jn. 1:17, Asa. 6:14, 13:39, 15:5, 1 Kor. 9:9, 2 Kor. 3:15, Heb. 10:28 raha tsy hilaza afa-tsy ireo) ?
3°) Raha ny momba ny hamarinan'ny Genesisy, izay vontoatin'ny finoana kristiana, efa nanomboka nanoratra lohahevitra momba an'izay aho. Ity ny rohy mankany @ fizaràna voalohany :
http://forum.serasera.org/forum/message/m516c1775b7305
Ka tsy tokony hiantsoantso metafôra isika rehefa mamaky ny Genesisy, satria mazava loatra fa lahatsoratra ara-tantara io.