Ny maha-Silamo ny Ntaolo Malagasy

Araka ny fikarohana nataon'ireo mpandalina ny tantara dia efa tamin'ny taonjato faha 13 no nitsangana ny moske silamo voalohany tao Madagasikara ary tao amin'ny faritra avaratr'i Madagasikara antsoina hoe Mahilaka no nahitana izany vakoka izany. Isan'ny nisandrahaka tokoa ity finoany ity tao avaratra ary niara nitombo tamin'ny mponina tamin'iny toerana iny. Ny fivezivezana nisy teo amin'ny sisin-tanin'i Afrika sy I Komoro nataon'ireo arabo no nahatonga io finoana io teto amintsika. Nisy tokoa manko ny fifanakalozana ara-barotra natao tamin'izany ka ny entana sinoa pitsopitsony sy karazam-bilia arabo no tian'ireo Malagasy natakalo ny vilany vita amin'ny vato misy tongony telo ary sary sikotra isan-karazany vita amin'ny vato teto amintsika. Ny tany atsimo koa dia nahitana izany fifandraisana izany saingy ny biby fiompy no tena natao takalo tamin'izany. Ny nahagaga anefa dia ny tao Komoro no nandrobona ny finoana silamo fa ny taty Madagasikara kosa dia nijanona lasa ho kolontsaina sy fombafomba fa tsy nanohy ny fanarahana ny Korana manokana.

Na izany na tsy izany anefa dia samy nilaza azy ho taranaka Arabo avokoa ny foko roa ao Madagasikara; ny foko avy ao Avaratra Andrefana sy ny foko avy ao Atsimo Atsinanana. Hita taratra tokoa tamin'ny fiteny any avaratra ny fisian'i teny swahili sy ny teny arabo ao amin'ny teniny ary ny fombafomba tao dia mifandraika ihany amin'ny Boky Korana. Ny tao Atsimo kosa dia ny soratra arabo no nalaza nampiasaina sy nokajian'ireo olona antsoina hoe «Katibo.»

Tao amin'ny Antambahoaka sy ny Antemoro dia ny fehiloha sy ny akanjo mirebereba no nanaovan'ireo olo manana izany fahefana ambony mitazona ny boky misy teny Arabo izany, izay heverin'izy ireo fa masina tokoa. Ny volombavan'izy ireo dia natao soritra toy ny fanaon'i arabo. Misy koa fasana heverina fa natao kiboribory endrika saingy tsy mbola fantatra mazava na natao ho soritra dome moske ve io sa avy amin'ny kolontsaina hafa. Ny «Anakara « , izay kilasy ambony amin'ny foko any no nanao izany fomba izany ary manentitretintra ry zareo fa ny fomba arabo no nahatonga an'io.

Ny SORABE SY NY SORATRA ARABO TAO ANATY TENY MALAGASY

Ny tao amin'ny Foko Atsimon'i Madagasikara dia nihazona tokoa ireto boky misy ny karazan-tsoratra iray antsoina hoe SORABE ity, ka ireo Katibo no mpitazona azy sy manan-kasina amin'izany. Io dia milaza ny nandalovan'ireo arabo sy nananantsika firazanana Arabo raha ny foko atsimo no resahina. Nanana azy avokoa na ny Antambahoaka, ny Antemoro, ny Antanosy izay avy tamin'ny foko Zafy-Raminia. Ny taratasy tamin'izany dia vita tamin'ny hodin-kazo ary ny penina kosa dia natao tao amin'ny volo. Ny teny ao anatiny dia teny Malagasy tokoa saingy ny soratra no soratra arabo. Ireo mpanoratra azy, izay niisa 20 dia voahofana tokoa momba izany ary heverina fa manana ny hasiny manokana. Napetraka ao ambony valindrihana ilay boky rehefa ao an-trano mba mba hololohavina foana sady afenina mba tsy mora very. Ny boky hita amin'izao fotoana dia teo amin'ny toanjato faha-19 avokoa fa ny tao Eropa no nahatratra ny taonjato faha-16. Masina ireo boky ireo raha ny araka ny finoany ary mahavita fahagagana, manasitrana, maminany, sns...

Ny fotoana iray tena nalaza niampiasa tokoa io hevitra fa masina sy manan-kery io ireto soratra dia tamin'ny fotoana nilasian'ny tafika Frantsay mitady hitoetra tao Faradofay. Faritry ny Antanosy io faritry io saingy ny Antemoro no nandefa fampitahorana ka nampangitakitaka ny vazaha nandray ireo karazan-javatra mampitahotra tokoa satria nasian'ny taratasy feno soratsoratra arabo, atody nivoaka tamin'ny andro zoma ka nasiana soratsoratra koa, sila-bilany tany tsy vita nahandro ka ao anatiny sy ivelany feno soratra, karazana vatapaty kely feno soratra, ambin-dakana ary fivoy izay nisy soratra avokoa. I Flacourt no nitantara ny zavamisy tamin'izany 1661 ka nipararetra tokoa ireto vazaha ary vaky nitsoaka haingana.
Tamin'izany dia ny «Ombiasa» no nasaina mitondra ny entana misy ireo ody ireo ka manao ny faminaniana sy ny fanozonana izay misy eo raha toa ka hitan'ireto fa hanimba ny fireneny ny zavatra hitany.
Ireo dia nino fa ny andro zoma no « andro mahery» eo amin'ny Malagasy ka mety hanome ra mandriaka sy fahafatesana tokoa, ary ireo zavatra voatonona ireo dia mitondra fahafatesana raha vao afangaro amin'ny soratra sy ny andro azahoana azy.

Isan'ny nahitana Katibo Antaimoro koa ny tao anaty Rovan'Andrianampoinimerina ary nifamezivezy tao ny Sorabe ka nisy fotoana aza nitsangana ny sekoly momba izany saingy ny tena nilana an'ireo olona ireo dia ny hanampy ny Mpanjaka hanadamina ny fanafiana avy amin'ny fanandroana azo sy ny handaminana ny fiandrihanana miaraka amin'ny fahamasinana. Tamin'izany fotoana nivezivezen'ireto Katibo ireto teo amin'ny foko Tanala, Betsileo, Bara no nahafantaran'i Malagasy maro ny antsoina hoe « Vintana» izay ninoany tokoa fa hery tsy ahafahany manoatra mifandray amin'ny fotoana sy toerana ary ny kitana amam-bolana na amin'ny andro nahaterahany na ny andro hanaovana ny asa sy ny zavamisy manodidina eo.

NY VINTANA

Tsy fantatra mazava no teny fotoana niandohany sy ny kolontsaina nitondra azy saingy noho ny Vitana mifandray tanteraka amin'ny filaminan'ny kintana amam-bolana eny ambony ary ny andro sy ny fotoana ary ny toerana iatrehany dia ny arabo na Silamo no noheverina fa nampiditra azy teto amintsika. Ny vintana anefa raha ny fahitan'ny maro azy dia ninoana sy niovaova tokoa mifanaraka amin'ny foko izay nisy satria teo koa no nipoiran'ny fem-piaina antsoina hoe «Fady» saingy ny tononandro sy ny tondrotoerana no nisy nitovizana tokoa ny ninoan'ny Malagasy rehetra.

Ny Vintana no manery sy mamehy ny asa atao amin'ny zavatra iray na ny momba ny olona iray miriaria ao anaty fiarahamonina tamin'izany. Misy ny vitana ratsy ary misy ny vitana tsara , hany ka miezaka ny olona manao izay handaminana ny fiainany hanova ny vintany raha sanatria ka teraka tao anaty andro mitondra vitana ratsy izy ohatra.

Ny volana nahaterahana sy ny andro ary ny fotoana zany hoe ny fifandraisan'ny volana sy ny masoandro dia manoro vintana isan-karazany tokoa. Ny fahaterahana alohan'ny hiposahan'ny masoandro dia tsara tokoa ny vitana azo, ary tsara anaovana didipotra izany fotoana izany, mahita fahitana betsaka tokoa ny « Mpanandro» alohan'ny hiposahan'ny masoandro hono. Ny Mpanandro dia ireo olona mahalala ny vitana sy milaza ny fomba hikarakarana azy ary ny tokony atao handaminana ny fiainan'ireto mino azy. Ratsy tokoa ny vintan'olona teraka ao mamatonalina, ary taloha dia novonina mihitsy ireo zaza ireo satria mety ho lasa mpamosavy hono ka na ny fatiny aza dia tsy azo nalevina ao anaty fasan'ny mpianakavy.

Matetika dia misy ifandraisany koa ny loko isan-karazany sy ny andro ao anaty herinandro ka ny asa atao amin'izany dia voafetran'ireo vintana mifandraika aminy noho izany dia be ny fady miaraka aminy koa.

Ohatra ny andro alakamisy dia mifandraika amin'ny loko mainty. Io dia andro somary hafahafa sy mety hisy olana ary natao ho andron'ny andevo tamin'izany. Azo atao ny manao fikarakarana raharaham-panambadiana amin'io andro io saingy fadiana kosa ny mandevina sy ny hanaovana fanandroana satria tsy hamokatra ny raharaha. Ireo zaza teraka amin'ny andro alakamisy dia mila ahevaheva eo aminy ny akoho mainty iray mba hanala izany vitandratsy mety misisika amin'ilay zaza.
Ny Andro zoma kosa dia mifandraika amin'ny loko mena. Io no andron'ny mpanjaka/ andriana ka raha hamangy tanana dia io no andro tsara ahatongavana. Omeko manokana manaraka ny loko isan-karazany amin'ny andro tsirairay.

Ny vitana koa dia mifandraika amin'ny vazan-tany na tondro toerana amin'ny fiainan'ny Malagasy. Ka ny soritra Avaratra Atsimo dia milaza ny velona. Ny trano rehetra atmin'izany dia tokony soritra avy avaratra mianatsimo. Ny soritra Atsinanana sy Andrefana kosa dia ny fifandraisan'ny velona sy ny maty. Ny varavarana rehetra dia tokony ao Andrefana avokoa ka na dia misy aza ny varavarana atsinanana dia tsy ampiasaina firy iny satria misy antony manokana vao tokony hisokatra iny varavarana iny. Ny trano moa raha tamin'izany andro izany dia efitra iray monja ary miendrika mahitsizoro. Raha misy razana andrasana ao an-trano dia atodika atsinanana ny lohany mba hivoaka amin'ilay varavarana. Ny zaza foraina koa dia atodika miatsinanana amin'ilay varavarana nosokafana mba handray ny taramasoandro vao maraina.

Ny soritra sy teboka arahina ao an-trano na any ivelany trano dia manaraka ny zoro efatra misy avy ka ny Avaratra sy Atsinanana ary ny Atsimo sy Andrefana miodina. Ny zoro Avaratra/Andrefana no zoron'ny maty sy ny razana ka manan-kasina tokoa. Ny fasana dia matetika ao Avaratra Atsinanana no misy azy raha oharina amin'ny tanana, ny ao an-trano kosa dia io no zoro firarazana izay fasiana ny fanafody, sampy sy fitaovana hanaovana ny fanompoana ny razana, ny vokatra atolotra ny razana ary ny hafa maro izay heverina fa hamasinina.

Ny volana roambinifolo 12 narahina tamin'ny tononandro arabo dia mifandraika tokoa amin'ireo zoron-trano ireo ka ny Alahamady no volana voalohany teo amin'ny Malagasy ary ny zoro Avaratra/Atsinanana no azy. Ny manaraka dia Adaoro, izay vao ny Adizaoza ary ny Asorotany no eo amin'ny zoro Atsimo/ Atsinanana. Manaraka an'io dia ny volana Alahasaty, avy eo ny volana Asombola ary ny volana Adimizana no eo amin'ny zoro Atsimo/ Andrefana. Ny varavarana dia eo amin'ny elanelan'ity volana ity sy ny alakarabo. Ny manaraka izany dia ny volana Alakarabo, avy eo ny volana Alakaosy, ny varavaran-kely dia eo anelanelan'i Alakaosy sy ny Adijady, ny volana manaraka izany dia Adijady izay eo amin'ny zoro Avaratra/ Andrefana, izay vao ny volana Adalo ary ny volana farany dia ny Alohotsy.Bold text

Ny zavatra takarin'ny Ntaolo rehefa hanao zavatra dia ny fialana amin'ny zavatra mifanohitra amin'ny heveriny fa vintan'ilay zavatra sy ny fotoana ary ny tondro toerana. Fa raha zavadehibe tokoa anefa no tena kendrena dia ireto Mpanandro Antemoro ireto no afaka manala sy mamaha ny vintana tsy fantatra mazava izay mety hanome fijaliana ho an'ireo nanao zavatra iray.

araky izay mba fantatro dia tsy ny voalana ihany fa ny andro koa dia mitondra ireo anarana voalazanao ireo. Ny zaza teraka alahamady koa dia novonoina tamin'ny faha-mpanjaka fa sao manonga-panjakana dia nody natao hoe ratsy vintana.

I Soanja sao dia mba mahita ny fifandraisan'ny vintana amin'ny tsiny (fanamelohana) ?
Nino ny Andriamanitra Andriananahary mantsy ny Malagasy ka nanao hoe "Aza ny lohasaha mangina no jerena fa Zanahary an-tampon'ny loha", ary ny tsiny dia vokatry ny fanotana fady amin'i Zanahary.
Nino koa ny Malagasy fa ny olona rehefa maty dia mankany amin'ny fonenan'ny Zanahary (izany hoe hifanatri-tava amin'i Zanahary, ilay nanotana fady).

hu ! mahaliana fa misaotra nizara.

Ny vintana koa tsy mifandray @ volana sy andro ihany fa @ kintana indrindra². Rehefa takon-drahona ny kintana @ alina na mangiran-dratsy ahaterahana iny dia mihena ny vintan-tsara n'ilay zaza, na indray raha tokony ho mahery vintana izy ( na vintana ratsy na tsara ) dia lefy² kokoa. Toy izany koa raha avy orana sy mandrivota be loatra.

Hummmmm! mahafinaritra tokoa ny fandalinana toa izao entin´i Soanja izao! Misaotra akia manazava ny nisy tokoa fa ny toa izao no tsy ampy koa amintsika any ! :-* :-* :-*

Tsy manakana ny fampitan'Soanja aho fa mbola tadidiko dia hanontany aho.soadia hain'soanja ny dikan'hoe "valahara" tsy haiko na izao ny fanoratr'azy na ahoana?

misaotra e :) :D

Cutie...carreaux

Ratoa:

araky izay mba fantatro dia tsy ny voalana ihany fa ny andro koa dia mitondra ireo anarana voalazanao ireo. Ny zaza teraka alahamady koa dia novonoina tamin'ny faha-mpanjaka fa sao manonga-panjakana dia nody natao hoe ratsy vintana.

Misaotra nanome fanazavana bebe kokoa ny momban'ny vintana. Ny volana iray koa dia misy fizarany ao anatiny ary matetika ny olona dia miteny hoe zaza teraka Alakaosy iny ohatra dia ny volana no tiany lazaina saingy ny andro niterahany dia misy tonony avy mifandraika amin'ilay volana.

Amin'ny manaraka dia hiditra amin'ny antsipirihany ny Andro tsiraidray aho ary ny loko, ny fady sns mifandray aminy.

rzakarivola:

I Soanja sao dia mba mahita ny fifandraisan'ny vintana amin'ny tsiny (fanamelohana) ?
Nino ny Andriamanitra Andriananahary mantsy ny Malagasy ka nanao hoe "Aza ny lohasaha mangina no jerena fa Zanahary an-tampon'ny loha", ary ny tsiny dia vokatry ny fanotana fady amin'i Zanahary.
Nino koa ny Malagasy fa ny olona rehefa maty dia mankany amin'ny fonenan'ny Zanahary (izany hoe hifanatri-tava amin'i Zanahary, ilay nanotana fady).

Namaky ilay lohahevitra napetrako Ny Zanahary ve i rzakarivola? Hotohizako tokoa iny rehefa malalaka aho manazava akaiky hoe nahoana no nantsoina hoe Andriamanitra Ny Zanahary taty aoriana ary inona ny fifandraisan'izany tamin'ny fiarahamonina. Rehefa avy miresaka ny Fady aho dia hanazava misimisy izany fifandraisana Fady, Tsiny, Tody sns... Misaotra nanome hevitra.

booboo:

hu ! mahaliana fa misaotra nizara.

Ny vintana koa tsy mifandray @ volana sy andro ihany fa @ kintana indrindra². Rehefa takon-drahona ny kintana @ alina na mangiran-dratsy ahaterahana iny dia mihena ny vintan-tsara n'ilay zaza, na indray raha tokony ho mahery vintana izy ( na vintana ratsy na tsara ) dia lefy² kokoa. Toy izany koa raha avy orana sy mandrivota be loatra.

Misaotra an'i Booboo nanome fanazavana misimisy. Misaotra nizara taminay.


:-* :-*

rakaroka:

Hummmmm! mahafinaritra tokoa ny fandalinana toa izao entin´i Soanja izao! Misaotra akia manazava ny nisy tokoa fa ny toa izao no tsy ampy koa amintsika any ! :-* :-* :-*

Misaotra koa manohana ny ezaka rehetra hatramin'izay mba hisandrahaka ny fijerintsika ny atao hoe Finoana.


:-* :-* :-*

rijadolly:

Tsy manakana ny fampitan'Soanja aho fa mbola tadidiko dia hanontany aho.soadia hain'soanja ny dikan'hoe "valahara" tsy haiko na izao ny fanoratr'azy na ahoana?

Valahara? Tsy dia tena haiko tanteraka ka. Lahara amiko dia ny handrina. Heveriko fa teny roa mitambatra io. Vaha Lahara. Fantatr'i Rijadolly ve? Tsy mahay teny malagasy betsaka aho fa vao tena mianatra akaiky azy tokoa. Tenim-paritra no tena kapoakako.

cutie:

misaotra e :) :D

Mankalaza e!

Misaotra nanome lesona ny amin'io. Fa ny manahirana ahy dia izao, hanaovana inona io amin'ny fiainana andavanandro, hahazoana vola sy harena sa fiadanana ve ? Raha izany manko, efa ela i Madagasikara no tsy nahantra sy nandohalika hoatra izao.
Nareo ve mieritreritra fa ny kintana no mitondra ny fiainana ? Ho ahy dia ny devoly no ao ambadiky ny fanandroana maro isan-karazany.
Jesosy ihany ahy sy ho an'ny fireneko.

tsikikely:

Misaotra nanome lesona ny amin'io. Fa ny manahirana ahy dia izao, hanaovana inona io amin'ny fiainana andavanandro, hahazoana vola sy harena sa fiadanana ve ? Raha izany manko, efa ela i Madagasikara no tsy nahantra sy nandohalika hoatra izao.
Nareo ve mieritreritra fa ny kintana no mitondra ny fiainana ? Ho ahy dia ny devoly no ao ambadiky ny fanandroana maro isan-karazany.
Jesosy ihany ahy sy ho an'ny fireneko.

Tsikikely a! tsy mandaha ny tenin'se za fa kosa mampanotany tena kosa hoe:Iza marina moa no tena nahay nanompo an'Andriamanitra,ny Malagasy taloha ve sa isika ankehitriny izay efa nomena,nampafantarina sy nitorina an'Jesoa Kristy?Za tsy miteny hoe tsy ilay zany i Jesoa Kristy satria na tsy misy Azy aza dia nandeha tsara ny fanompoana an'Andriamanitra a!Ary za koa tsy miditra ny fanompoana tsy izy fa fanompoana an'Andriamanitra.
Noho izay fahatsapako ny fahendren'Malagasy na dia mbola tsy nanana,tsy nahafantatra an'Jesoa izay no maha liana ahy sy hitiavko ny fandinihana ny fomba sy ny Finoana malagasy tena marina.Tena nopotehin'vahiny marina v ny Finoan'Malagasy mba ahazoany toerana teto mba hampadohalika azy araka ny teninao sa tsy Andriamanitra ilay Nahary izao rehetra izao ny tompohin'Malagasy taloha?

tsikikely:

Misaotra nanome lesona ny amin'io. Fa ny manahirana ahy dia izao, hanaovana inona io amin'ny fiainana andavanandro, hahazoana vola sy harena sa fiadanana ve ? Raha izany manko, efa ela i Madagasikara no tsy nahantra sy nandohalika hoatra izao.
Nareo ve mieritreritra fa ny kintana no mitondra ny fiainana ? Ho ahy dia ny devoly no ao ambadiky ny fanandroana maro isan-karazany.
Jesosy ihany ahy sy ho an'ny fireneko.

Ilay izy ry tsilikely, isan´ny mahalasa LAVITRA ny vahiny dia ny
"HAREN-TSAINA!"...Ary misy idirany @ fiainana andavan´andro tokoa
izany ! satria avy @ izany no teraka ny "tsaok´hevitra maro´izay MANAMPY tokoa ny "fahafantarana izany ( mazava ho azy tsy manampy
ireo tsy manana izany ! Tsy adala ny bokin´ny ohabolana mamerina matetika hoe " Mahazoa Fahalalana !"Manana "Avantage" na fiainan-tany na lanitra foana ny manana fahalalana !
Ilay approche "vintana ity anie ka nisy "fandinihina" natao fa tsa vitam-boka araka ny fiheverana mpanatsotra, ary nisy nifandraika t@ "astrologie" tahaka ny hoe " fisian´ny tsinam-bolana ohatra", dia nisy ny nihinana tongolo-gasy dia nivoaka ny kankana, na ny vero sarotra ongotana ireny, mora ongotana rehefa tsinam-bolana.
Ary nisy zavatra maro nampiasan´ny ntaolo mpahay ny vintana mihitsy
nanjary ka ! fa izy laroina finoanoam-poana hafa aloha e!

Misaotra an'i Rijadolly sy Rakaroka aho nanazava tamin'ny Tsikikely ny momba ny fianarana ny mahaMalagasy sy ny Finoana nananany.

Tantaraiko zavatra i Tsikikely. Indray andro izay raha nitsidika doany iray tany amin'ny faritra avaratra aho niaraka tamin'izay vazaha iray izay dia hoy ilay rangahy lehibe teo tompon-tany hoe "ianao tsy mahazo miditra fa ilay vazaha ihany. Izahay no hitondra azy ao." Tsy nahateny aho SAINGY SORENA satria ny tsy mitovy razana amiko indray ve no tafiditra fa ny tenako tsy tafiditra. Nony lasa ireo mpitondra ilay vazaha dia niteny tamiko ilay olona teo fa FADY MERINA ilay doany. Tsy niezaka nanontany firy aho fa nanaiky ny zavamisy teo. Tany anatiko tany anefa dia nahatsapa fankahalana aho, nihevitra aho fa nailikilika ary tonga hatramin'ny hoe tsy ho entiko aty intsony ny vazaha entiko fa mandrerakA ahy ianareo mianakavy, ary vola tokony hiditra dia aleo very any tsy azonareo. Inona moa izay feeling na emotion na fahatsapana nisy tamiko izay raha dinihiko fa ny fankahalana ny hafa ary tahotra ny hijery ny zavamisy amin'ny tokony hijerevako azy. Mihevitra ny tenako ho Kristianina mpanaradia an'i Kristy anefa aho. RAHA NAHALALA AHO DIA TSY HANKAHALA. TSY HAHATAHOTRA. ARY HANANA FAHAZAVANA. SATRIA NAHOANA? I JESOA NO MITSILO ARY MANDIO NY AO ANATY. Tsy ireo olona ireo velively akory no nametraka izany lalana arahiny izany fa ny razany taloha ary manantanteraka ny asany. Tsy nanana fahalalana mihoatra izay izy ireo momba ny finoany fa io no nolazaina dia nanaraka izy ireo. Tsy fidiny ho azy izany.

Amiko anefa dia nahalala an'i Jesoa aho ary nahatsapa ny halabeazany manoloana fankahalana na fanabatiana na fanaratsiana azy nandritra ny fotoana hamatsiana azy eo ambony hazo fijaliana. Tsy nankahala Izy fa vao maika NITIA aza. Raha nisy tahotra teo aminy dia niserana satria nofo aman-dra koa izy. Ny tenako anefa moa iza fa tsy nofo aman=dra tokoa tokoa. Ny tahotra no nanenika ahy. Hadinoko fa tokony hiezaka aho hamantatra ny hafa. Hitia ny hafa amin'izay mahaizy azy. Na fahavalo izy ireo na namana. I JESOA dia nanoro FITIAVANA antsika fa tsy fankahalana. Ny fahalalana ihany anefa no hanome fahazavana.

Toy izay koa ny modely tiako entina eo amin'ny fianako. Ny saina matsilo, ny fijery misokatra, ny harena tsy toko tsy foroana nomen'Andriamanitra ahy na azo tsapain-tanana na izay tsy azo dia tiako hifototra amin'ny fikarohana ny zavatra maizina sy tsy mazava eo imasoko mba ho mora kokoa amiko ny HITIA sy HANDROBONA IZANY FITIAVANA IZANY HO AN'NY HAFA IZAY MIFAMPIZARA FIAINANA AMIKO SY IREO IZAY HANDOVA NY NOLALOVAKO!

Tsy nataoko hakana vola na harena ny fahaizako eto fa hozaraiko fotsiny ka raha mangidy dia aloavy fa raha mamy kosa dia atelemo satria mandalo fotsiny aho eto fa I JESOA kosa dia mitoetra lalandava mandrakizay ary ho modely hatrany amin'ny Fahamarinana.

Ny Vintana- Tohiny (Finoana Malagasy)

Ireo zoro efatra misy anaram-bolana amin’ny volana 12 voalaza etsy ambony ireo no antsoina hoe « Reny Vintana» ary ireo no tena goavana indrindra. Ny volana valo ambiny kosa dia antsoina hoe «Zana-bintana» ary ireo dia amin’ny renim-bintana avokoa. Alahamady no mitrotro an’I Alohotsy eo andamosiny sady mitazona an’I Adaoro eo amin’ny sandriny toy ny reny. Asorontany no mibaby an’I Adizaozy sady mitrotro an’I Alahasaty dia toy izany hatrany.

Misy andro 28 mifandray amin’ireo vintana eo amin’ny soritra ao an-trano na toerana ireo ka ny rindrina no mihazona izany. Indreto ny filaharan’izany: misy 3 andro mifanesy ny zoron-drindrina tsirairay ka mamaritra izany ny heviny sy ny sarin-kevitra isehoany. Ireo 3 andro ireo dia antsoina hoe « vava» izay fanombohany , «vontona» ny eo ampovoany , ary « vody» ny mamarana azy. Noho izany dia misy 12 andro ny zoro efatra ka telo telo andro avy ary ny 16 ambiny kosa dia manaraka ireo volana ambiny tsy zoron-trano. Raha alaina izany dia ny andro voalohany amin’ny volana dia Vava alahamady, ny andro faharoa vontona alahamady ary ny fahatelo Vody alahamady. Ny andro manaraka dia vava Adaoro ary vody Adaoro. « Rohon-tany» no fiantsoana ny tondro arahina na «direction» hoy ny vazaha tamin’izany raha faritra tany no resahina. Raha toa ka misy andro 30 ny volana iray dia tsy faranana raha tsy amin’ny vontona alahamady. Ny andro vaovao mitomboka dia antsoina hoe « vava Adaoro» satria io no volana vaovao vao mipoitra. Tsy azo atomboka amin’ny vontona na vody ny volana vaovao fa tsy maintsy vava foana.

Ary satria miovaova ny fihetsiky ny volana eny ambony dia miovaova manaraka izany ny vitana mifandraika amin’izany. «Misandratra» ho aina vao ny volana rehefa vaovao, «feno manana» ny volana avy eo, ary «fatim-bolana» rehefa maizina.

IREO ANDRO AO ANATIN’NY HERINANDRO

Ireo anaran’andro ao anatin’ny herinandro koa dia nalaina tamin’ny arabo. Ny andro Alahady dia « zokin’andro». Io no andro feno fahefana noho n’ny andro hafa. Izay atao amin’ny andro alahady dia vita haingana sady tsara. Ny loko Fotsy no miaraka amin’ny alahady. Tsy tsar any loko fotsy amin’ny Ntaolo.

Ny Alahady dia andro mahery ka mety ho manimba tokoa raha natao handevenana. Ny mandevina andro alahady dia fady fa kosa raha tsy maintsy hanao izany ny olona dia tsy maintsy atao «folak’andro» na «maty masoandro» na efa mitolaka ny masoandro fa tsy ny misandratra andro velively. Raha toa ka mandevina alohan’ny tolakandro amin’ny alahady hono dia « mahafolaka an-datony». Ary satria rehefa milentika ny masoandro dia manomboka ny vintana vaovao amin’ny andro manaraka.

Ny fanaovana joro sy ny fanamasinana rehetra kosa dia tsara atao rehefa alahady ny andro.

Ny Alatsinainy dia andro malahelo sy tomany , ka io no andro tsara andevenana. Io koa ny andro tsara anaovana «fanaovan’afana» izay mitranga rehefa vita ny fandevenana; fidiovana, manasa lamba sns...

Ny loko Mainty no miaraka amin’ny alatsinainy. « Ny tany mainty» dia tany lonaka sy tsara ambolena. Kanefa ny loko mainty dia mbola mifangaro ny heviny amin’ny Ntaolo ka tsy tsar any hanaovan-javatra loatra. Raha manao asa tany ohatra amin’io dia mety hitaky asa mafimafy kokoa noho ny mahazatra satria sarotra vita ny asa.

Ny Talata dia andro «maivana» sy « andro tsara». Ny vintana miaraka aminy dia tsara. Antsoina hoe «Andro gorobaka» ny talata ka izay atao dia mora vita tokoa. Tsy dia atokisana anefa ny fanaovana fandraharahana na fifanarahana amin’ny andro talata satria ny gorobaka dia midika tsy fitazomana teny nomena ary mety hanimba koa ny fihavanana sy ny firahalahiana. Raha toa ka te hanimba fitokisana amin’ny tompony na lehibeny ny olona iray ao anaty fiarahamonina dia maka lamba izy dia gorobahany amin’ny lefona eo afovoany, izay midika hoe tsy misy fanarahana ny teniny intsony izay nomena ny teny baiko sy teny midina ary mitandroka ady raha vonona ny ankilany. Ny fandehanana miady kosa na miainga amin’ny dia atao dia tsara ho an’ny andro talata satria maivana izy. Andro fanaovana firaisana eo amin’ny lahy sy ny vavy saingy tsy tsara hanaovana raharahan-tokatrano na fampakarana. Tsy tsar any manao asa matomboka ny talata, toy ny fananganana trano na fanorenana tanana. Natao kosa ho tsara hanaovana joro izany ary ho andro tsara anaovana famadihana.
Io loko mitsoratsoraka ny an’ny Talata noho izy mifangaro amin’ny lokon’ny bonibony na nendram-boalavo ary andro manolatra ka tsy dia tsara ho an’ny fahasalamana loatra hono.

Ny Alarobia indray dia « andro ratsy»
Misy fiteny hoe « Alarobia tsy miverina» . Tsy tsar any manainga amin’ny dia ny alabia satrai mety tsy ho tafapody tokoa. «Andro mafy» koa izy ka tsy tsara hanaovana asa matomboka. Raha miasa tany alarobia hono dia mety tsy hamokatra ilay tany. Ny alarobia no andro tsara andevenana satrai tsy mipody ny maty. Tsara hanaovana famadihana sy fanaovan’afana koa ilay andro. Ny loko mifanaraka aminy dia Volon-tany.

Ny Alakamisy indray dia andro « manambana» na misy dikany roa. Raha raisina ho andro tsara dia tsar any hanaovana fanambadiana na fampakarana ny andro alakamisy. Io no andro tsara hananganana trano sy tanana. Misy sakafo sy vola ary zanaka ny andro alakamisy ka io no mahatsara ny hanaovana ny raharaha alakamisy. Raha alaina kosa ho andro ratsy dia io no « andro fady» ary tsy tokony handevenana. Io no andron’ny andevo hono. Andro maizina.

Ny Zoma no andron’ny fandevenana. Io no « andro mena» izay mijoro ho matomboka sy manam-pahefana tokoa. Io no lokon’ny mpanjaka, « andro mahery». Raha mampiasa io loko io ny mpamosavy dia hisy fahafatesana ao an-tanana satria io no andro liandra. Ny maty no mifono lamba mena.

Ny Asabotsy dia antsoina hoe « andro mibontsina». Ny asan’ny vintana eo dia natao handevenana, natao hisaonana, ary hitomanizana amin’ny faty vao. Ny Asabotsy dia andron’ankizy sy ny tanora. Mampatahotra ny ray aman-dreny io andro io satria mety hanoa ray aman-dreny ny ankizy eo. Ny tafika dia mora maratra amin’io andro io. Nefa koa io no andro Manga, izay mariky ny fandresena. Izay mampiseho lamba manga dia midika fa olonafaka izy. Ny feo manga dia sao tokoa. Ny Ambohimanga dia midika fa tsara fiainana ny ao. Ny hazo manga dia natao hanaovana joro. Ny asabotsy dia tsy tsara hanaovana asa matomboka satria mety tsy hamokatra koa hono.

Amiko, ny zavatra toy itony de tsara ho fantatra fa raha io no harahianao isan'andro² de lasa sakana indray izy.