Ny tena tantaran'ny dinôzôra, fizaràna fahenina
1. Nehemiah
(
27/07/2013 06:12)
Tonga @'ilay fanontaniana lehibe isika : inona no nahalany tamingana ny dinôzôra ?
Maromaro ny teôria naroson'ny mpandala evôlisiona/tapitrisa taona anazavàna an'izay. Ireto misy vitsivitsy :
1°) Ny teôrian'ny farina
Raha ity teôria ity no arahina dia nihinana zavatra izay nahatonga ny fivalanany hitohana ny dinôzôra mpihinan-javamaniry. Avy eo dia tsy nanan-kohanina intsony ny dinôzôra mpihinan-kena dia maty. Misy milaza mihitsy ny mpandala evôlisiona sasany fa t@'izany andro izany no niandohan'ny zavamaniry misy voninkazo, ka io no tsy levon'ny dinôzôra mpihinan-javamaniry.
Miala tsiny indrindra fa tsy tanjoko mihitsy ny mampiditra resaka maloto @ serasera an :-) !
Toy izao ny fanontaniana mipetraka :
- Dia tsy mba afaka nihinana zavatra hafa ve ny dinôzôra mpihinan-javamaniry, toy ny bozaka izay tsy misy voninkazo ?
- Dia tsy mba afaka nihinana biby hafa ve ny dinôzôra mpihinan-kena ? F'angaha tsy nisy afa-tsy dinôzôra ny biby t@'izany andro izany ? Na dia ny liona sy ny orsa ankehitriny dia mihinana voankazo na bozaka rehefa tena mosarena ny tany.
2°) Ny teôrian'ny fiankinan-doha
Raha ity teôria ity indray no arahina dia lasa niankin-doha tanteraka @ karazan-javamaniry sasany ny dinôzôra mpihinan-javamaniry, fa saingy nanjavina na nivoatra ilay izy, ka nanjary matin'ny hanoanana izy ireo, dia avy eo koa matin'ny hanoanana ny dinôzôra mpihinan-kena.
Eto indray dia mitovy tsy misy valaka @ etsy ambony ny fanontaniana mipetraka.
3°) Ny teôrian'ny gravite
Ity teôria ity indray dia milaza fa lany tamingana ny dinôzôra satria nitombo tampoka ny sinton'ny gravite t@ lasa, ka nanjary tsy zakan'izy ireo, fa ny reptiles hafa sy ny biby mampinono ary ny vorona dia velona ihany satria kelikely kokoa ka nahazaka ny gravite vaovao. Milaza ny mpanohana an'ity teôria ity fa izay no zavatra tsikaritra androany : anaty ranomasina ihany no ahitàna biby goaibe (oritan-drapeto, trozona) ankehitriny, satria mitsingevaeva izy ireo ka tsy dia andairan'ny sinton'ny gravite loatra. Milaza ny sasany @'izy ireo fa mety akaikikaiky kokoan'ny Tany ny Masoandro na ny Volana, ary niteraka sintona gravite mankany ambony izay nahafahan'ny dinôzôra mivelona.
Toy izao indray ny fanontaniana mipetraka :
- mba misy fizotra fantatra ankehitriny ve ahafahana mahatonga an'izay fiovan'ny sinton'ny gravite tampotampoka izay ? Tsy mbola nahavaly an'izay fanontaniana izay ny mpanohana an'ity teôria ity.
- raha izay fiovan'ny gravite izay no nahalany taminga ny dinôzôra sy ny biby goaibe t@'izany andro izany, nahoana no lany taminga ny ichtyosaures sy ny plésiosaures ary ny mosasaures nefa mivelona anaty rano ?
- Ny fara-vono ho an'ity teôria ity dia ny fisian'ny biby mampinono goaibe 35 tapitrisa taona (araky ny fandalàna ny tapitrisa taona) taorian'ny fahalaniana tamingan'ny dinôzôra. Ohatra anank1 tsara mihitsy ny Indricothérium (na Balutchithérium), izay karazana lalomenan-drapeto :
4°) Ny teôrian'ny valan'aretina
Novelabelarin'i Dr Robert T Bakker t@ bokiny The Dinosaur Heresies izy io.
Arak'ity teôria ity dia nihena ny haavon'ny ranomasina t@ faramparan'ny vanin'andro Crétacé, ka nanjary nisy tanety nampifandray ny kôntinanta izay nosarahan'ny ranomasina taloha. Ny biby nifindra avy any dia efa nitondra mikrôba sy parasites izay efa nananany immunité, fa ny biby sasany kosa dia tsy nanana immunité ka lany taminga rehefa nifanena @ ny biby nanatona avy any.
Milaza ny mpanohana an'ity teôria ity fa tsy lany taminga ny biby madinika satria tsy nahavita mivezivezy alavitra be nohon'ny hakeliny, fa lany taminga koa ny biby an-dranomasina kosa dia lany taminga satria niharitra ny rano nivelomany.
Na dia ny mpandala evôlisiona dia tsy mankasitraka an'izay : ao anatin'ny fehi-kevitry ny fotopisainan'ny evôlisiona ny finoana fa nifanakaiky be mihitsy ny Amerika Avaratra sy ny Eorôpa, sady kely loatra ny Ranomasimbe Atlantika ary lehibe loatra ny Ranomasimbe Pasifika t@'izany andro izany, ka tsy mety ny hevitr'i Bakker momba ny sombin-tanety nampifandray kontinanta. Torak'izay koa heverina fa nahavita nifindra avy any Amerika Atsimo mankany Amerika Avaratra mandalo any Panamà ny biby kely balitika tahaky ny oppossums sy ny tatous.
Ity 1 ity moa no fara-vono : mahavita mandringana ampahan'ny vahoakam-biby goavana be ny valan'aretina 1, fa tsy mahavita mandripaka karazan-javaboary 1 manontolo mihitsy.
5°) Ny teôrian'ny fipoahan'ny asterôida
Ity teôria ity no faran'izay malaza sy eken'ny daholobe. Milaza ilay izy fa nisy asterôida nandona ny tany 65 000 000 tapitrisa taona lasa. Ny vokatr'ity fandonana ity dia nitovy t@ vokatry ny fipoahan'ny baomba termônokleary goaibe : ny vovoka izay naterany dia nandrakotra ny planety 1 manontolo. Nisy fanakorontanan'ny toetr'andro lehibe omban'ny fipoahana vôlkana vary raraka izay nitarika ny fahalaniana tamingan'ny dinôzôra.
Araky ny hitantsika @'ilay voay mitsilamodamoka @ sary dia mahagaga ihany fa avotra soa aman-tsara ny voay :-) .
Tena hitan-dry zareo hono ny toerana nilatsahan'ny asterôida : Chicxulub, any @ faritra Yucatan any Mexique. Kanefa izao no zavatra mahagaga : tsy potika mihitsy ny fôsily eo ambanin'ilay toerana lazaina fa nilatsahan'ilay asterôida. Kanefa lazain'izy ireo fa 15 km ny savaivony e. Izany ve dia tsy tokony hamotika ny fôsily efa nisy teo ambaniny ? Torak'izay koa tsy tokony ho potika daholo izay rehetra misy @ 1 000 km manodidina ? Dia gaga ianao :-)
Tsara amaranana an'ity tapany voalohany ity ny tenin'Andriamatoa Zahnle, mpahay fizikam-planety any @ Ivontoerana Fikarohan'ny NASA any Ames, Californie, hoe :
Samy manana ny fizotra lalainy ny olona, tsy fantatra ny zavatra tena nitranga ka afaka mamolavola an'izay hevitra tiany momba an'izay resaka izay ny vahoaka.
Eto @'izay dia mba tiako zaraina aminareo ireto zava-misy ireto. Tsy teôria hafahafa mihitsy fa zava-misy mivaingana tsara mihitsy.
- Ny razan'ny dinôzôra voalohany dia... dinôzôra re. Dinôzôra 100 % fa tsy 50 % dinôzôra 50 % karazam-biby hafa.
Eoraptor no anaran'io. Izy no heverina ho razan'ny dinôzôra rehetra. Kanefa hitantsika tsara fa dinôzôra 100 % izy. Nohon'izany dia tsy fantatra izay razan'ny dinôzôra. Dia gaga indray ianao :) .
Hoatran'ny mahatsiaro zavatra novakiako izay, t@ boky anank1 faran'izay fanta-daza izay, milaza fa noforonina manaraka ny karazany avy ny zavamananaina rehetra ary ao anatin'izay koa ny dinôzôra(Gen 1:26-31) :) ...
- Heverin'ny mpandala evôlisiona fa 20 tapitrisa talohan'ny nipoiran'ny dinôzôra voalohany (raha manaraka an'ilay fotopisainana) ny dian-tongon-dinôzôra taloha indrindra. Dia heverin'izy ireo izany fa 20 000 000 taona taorian'ny nandiavany ny tany no nahafatesan'ilay dinôzôra voalohany :-) ?
Azon-dry zareo atao moa ny miala bala hoe mbola misy fôsily talohan'izay fotoana izay izay mbola tsy hita, kanefa na izany na tsy izany dia gaga ihany ianao, sa :-) ?
- Nisy dinôzôra ny pôles ary nisy dinôzôra ny efitra. Ka androngo anie ny dinôzôra, izany hoe biby mangatsiaka ra ! @ fomba ahoana no nahazakan'izy ireo ny toetr'andron'ny pôles sy ny efitra ? Sao dia mba tsy efitra sy pôles no nivelomany fa maty tao anatin'ny loza maneran-tany namely tampoka izy ireo ;) ?
- Nahitàna dian-tongon-dinôzôra ny fasiky ny efitra ! @ fomba ahoana ary no nahafahan'ireto dian-tongotra ireto hijanona eo ka tsy voakitiky ny rivotra ? Tsy maintsy misy fifandraisana @ losa maneran-tany namely tampoka izany !
Misy toerana sasany izay ahitàna fôsilin-dinôzôra betsaka dia betsaka, mitovy karazana ny ankabetsahany, tena azo lazaina ho "fivangongoam-pôsily" ny sasany @'ireny (tahaky ny any Bernissart izay nirakotra Iguanodons be dia be.) Inona no mitombina kokoa ? Ny mieritreritra fa niforona mandritry ny tapitrisa taona maro izy ireo sa ny mieritreritra fa noforonin'ny loza 1 monja ?
- Maro ny taolan-dinôzôra izay vaky sy iraizotra rehefa hita. Izany dia manambara fa nentin'ny rano izy ireo. Mba eritrereto anie ny hamafin'ny fikorian'ny rano mahavita mamaky taolana-dinôzôra izany e !
- Vitsy loatra ny fôsilin-jana-dinôzôra eran'izao tontolo izao.
Eritrereto anie : milaza ny fotopisainan'ny evôlisiona fa "nanjaka" an'izao tontolo izao mandritry ny 145 tapitrisa taona ny dinôzôra. Nahoana izany no vitsy toy izao ny fôsilin-jana-dinôzôra ? Tsy tokony ny zanany ve no mora matin'ny aretina sy ny tranga isan-karazany kokoa ?
Izany dia manambara fa ny fôsilin-dinôzôra be dia be hitantsika ankehitriny dia tsy vokatry ny fivoarana nizotra mandritry ny tapitrisa taona maro fa vokatry ny fitotofan'ny dinôzôra izay nisy t@ vanin'andro 1 monja nateraky ny loza maneran-tany, izany hoe ny Safodrano.
Fehiny : Inona izany no nahalany tamingana ny dinôzôra ? Ny teôria naroson'ny mpandala evôlisiona amaliana an'izay fanontaniana izay dia mandringa avokoa, na dia mody fanina aza ny manam-pahaizana. Tsy mifanaraka @ zava-misy ara-tsiansa mihitsy ireo teôria ireo.
Fa raha inoantsika kosa ny fitantaran'ny Genesisy dia mora ny mahita fa ny Safo-drano no nahafaty an'ireny dinôzôra be dia be ireny. Mbola hitantsika ankehitriny ny vokany any an-kibon'ny tany any.
Fa rehefa nitafa sy nifanandrina t@ tontolo vaovao taorian'ny Safo-drano izy ireo dia nanjary sarotra be @ ny fiainana. Tsy nahavita niroborobo ny karazany ka nanjary lany tamingana tsikelikely.
Kanefa izany dia tsy midika akory fa efa lany tamingana tanteraka izy ireo. Mbola misy mahita toerana izay tsy mbola nidiran'ny olombelona ny sasany @ alalan'ny Google Earth (indrisy fa tsy handoa vola ahy i Google ho tambin'ity doka ity :) ). Misy aza ny anganon-dragona eran'izao tontolo izao.
Midika ve izany fa niara-nivelona ny dinôzôra sy ny olombelona ? Izay no ho fakafakaintsika @ fizaràna manaraka.
Maromaro ny teôria naroson'ny mpandala evôlisiona/tapitrisa taona anazavàna an'izay. Ireto misy vitsivitsy :
1°) Ny teôrian'ny farina
Raha ity teôria ity no arahina dia nihinana zavatra izay nahatonga ny fivalanany hitohana ny dinôzôra mpihinan-javamaniry. Avy eo dia tsy nanan-kohanina intsony ny dinôzôra mpihinan-kena dia maty. Misy milaza mihitsy ny mpandala evôlisiona sasany fa t@'izany andro izany no niandohan'ny zavamaniry misy voninkazo, ka io no tsy levon'ny dinôzôra mpihinan-javamaniry.
Miala tsiny indrindra fa tsy tanjoko mihitsy ny mampiditra resaka maloto @ serasera an :-) !
Toy izao ny fanontaniana mipetraka :
- Dia tsy mba afaka nihinana zavatra hafa ve ny dinôzôra mpihinan-javamaniry, toy ny bozaka izay tsy misy voninkazo ?
- Dia tsy mba afaka nihinana biby hafa ve ny dinôzôra mpihinan-kena ? F'angaha tsy nisy afa-tsy dinôzôra ny biby t@'izany andro izany ? Na dia ny liona sy ny orsa ankehitriny dia mihinana voankazo na bozaka rehefa tena mosarena ny tany.
2°) Ny teôrian'ny fiankinan-doha
Raha ity teôria ity indray no arahina dia lasa niankin-doha tanteraka @ karazan-javamaniry sasany ny dinôzôra mpihinan-javamaniry, fa saingy nanjavina na nivoatra ilay izy, ka nanjary matin'ny hanoanana izy ireo, dia avy eo koa matin'ny hanoanana ny dinôzôra mpihinan-kena.
Eto indray dia mitovy tsy misy valaka @ etsy ambony ny fanontaniana mipetraka.
3°) Ny teôrian'ny gravite
Ity teôria ity indray dia milaza fa lany tamingana ny dinôzôra satria nitombo tampoka ny sinton'ny gravite t@ lasa, ka nanjary tsy zakan'izy ireo, fa ny reptiles hafa sy ny biby mampinono ary ny vorona dia velona ihany satria kelikely kokoa ka nahazaka ny gravite vaovao. Milaza ny mpanohana an'ity teôria ity fa izay no zavatra tsikaritra androany : anaty ranomasina ihany no ahitàna biby goaibe (oritan-drapeto, trozona) ankehitriny, satria mitsingevaeva izy ireo ka tsy dia andairan'ny sinton'ny gravite loatra. Milaza ny sasany @'izy ireo fa mety akaikikaiky kokoan'ny Tany ny Masoandro na ny Volana, ary niteraka sintona gravite mankany ambony izay nahafahan'ny dinôzôra mivelona.
Toy izao indray ny fanontaniana mipetraka :
- mba misy fizotra fantatra ankehitriny ve ahafahana mahatonga an'izay fiovan'ny sinton'ny gravite tampotampoka izay ? Tsy mbola nahavaly an'izay fanontaniana izay ny mpanohana an'ity teôria ity.
- raha izay fiovan'ny gravite izay no nahalany taminga ny dinôzôra sy ny biby goaibe t@'izany andro izany, nahoana no lany taminga ny ichtyosaures sy ny plésiosaures ary ny mosasaures nefa mivelona anaty rano ?
- Ny fara-vono ho an'ity teôria ity dia ny fisian'ny biby mampinono goaibe 35 tapitrisa taona (araky ny fandalàna ny tapitrisa taona) taorian'ny fahalaniana tamingan'ny dinôzôra. Ohatra anank1 tsara mihitsy ny Indricothérium (na Balutchithérium), izay karazana lalomenan-drapeto :
4°) Ny teôrian'ny valan'aretina
Novelabelarin'i Dr Robert T Bakker t@ bokiny The Dinosaur Heresies izy io.
Arak'ity teôria ity dia nihena ny haavon'ny ranomasina t@ faramparan'ny vanin'andro Crétacé, ka nanjary nisy tanety nampifandray ny kôntinanta izay nosarahan'ny ranomasina taloha. Ny biby nifindra avy any dia efa nitondra mikrôba sy parasites izay efa nananany immunité, fa ny biby sasany kosa dia tsy nanana immunité ka lany taminga rehefa nifanena @ ny biby nanatona avy any.
Milaza ny mpanohana an'ity teôria ity fa tsy lany taminga ny biby madinika satria tsy nahavita mivezivezy alavitra be nohon'ny hakeliny, fa lany taminga koa ny biby an-dranomasina kosa dia lany taminga satria niharitra ny rano nivelomany.
Na dia ny mpandala evôlisiona dia tsy mankasitraka an'izay : ao anatin'ny fehi-kevitry ny fotopisainan'ny evôlisiona ny finoana fa nifanakaiky be mihitsy ny Amerika Avaratra sy ny Eorôpa, sady kely loatra ny Ranomasimbe Atlantika ary lehibe loatra ny Ranomasimbe Pasifika t@'izany andro izany, ka tsy mety ny hevitr'i Bakker momba ny sombin-tanety nampifandray kontinanta. Torak'izay koa heverina fa nahavita nifindra avy any Amerika Atsimo mankany Amerika Avaratra mandalo any Panamà ny biby kely balitika tahaky ny oppossums sy ny tatous.
Ity 1 ity moa no fara-vono : mahavita mandringana ampahan'ny vahoakam-biby goavana be ny valan'aretina 1, fa tsy mahavita mandripaka karazan-javaboary 1 manontolo mihitsy.
5°) Ny teôrian'ny fipoahan'ny asterôida
Ity teôria ity no faran'izay malaza sy eken'ny daholobe. Milaza ilay izy fa nisy asterôida nandona ny tany 65 000 000 tapitrisa taona lasa. Ny vokatr'ity fandonana ity dia nitovy t@ vokatry ny fipoahan'ny baomba termônokleary goaibe : ny vovoka izay naterany dia nandrakotra ny planety 1 manontolo. Nisy fanakorontanan'ny toetr'andro lehibe omban'ny fipoahana vôlkana vary raraka izay nitarika ny fahalaniana tamingan'ny dinôzôra.
Araky ny hitantsika @'ilay voay mitsilamodamoka @ sary dia mahagaga ihany fa avotra soa aman-tsara ny voay :-) .
Tena hitan-dry zareo hono ny toerana nilatsahan'ny asterôida : Chicxulub, any @ faritra Yucatan any Mexique. Kanefa izao no zavatra mahagaga : tsy potika mihitsy ny fôsily eo ambanin'ilay toerana lazaina fa nilatsahan'ilay asterôida. Kanefa lazain'izy ireo fa 15 km ny savaivony e. Izany ve dia tsy tokony hamotika ny fôsily efa nisy teo ambaniny ? Torak'izay koa tsy tokony ho potika daholo izay rehetra misy @ 1 000 km manodidina ? Dia gaga ianao :-)
Tsara amaranana an'ity tapany voalohany ity ny tenin'Andriamatoa Zahnle, mpahay fizikam-planety any @ Ivontoerana Fikarohan'ny NASA any Ames, Californie, hoe :
Samy manana ny fizotra lalainy ny olona, tsy fantatra ny zavatra tena nitranga ka afaka mamolavola an'izay hevitra tiany momba an'izay resaka izay ny vahoaka.
Eto @'izay dia mba tiako zaraina aminareo ireto zava-misy ireto. Tsy teôria hafahafa mihitsy fa zava-misy mivaingana tsara mihitsy.
- Ny razan'ny dinôzôra voalohany dia... dinôzôra re. Dinôzôra 100 % fa tsy 50 % dinôzôra 50 % karazam-biby hafa.
Eoraptor no anaran'io. Izy no heverina ho razan'ny dinôzôra rehetra. Kanefa hitantsika tsara fa dinôzôra 100 % izy. Nohon'izany dia tsy fantatra izay razan'ny dinôzôra. Dia gaga indray ianao :) .
Hoatran'ny mahatsiaro zavatra novakiako izay, t@ boky anank1 faran'izay fanta-daza izay, milaza fa noforonina manaraka ny karazany avy ny zavamananaina rehetra ary ao anatin'izay koa ny dinôzôra(Gen 1:26-31) :) ...
- Heverin'ny mpandala evôlisiona fa 20 tapitrisa talohan'ny nipoiran'ny dinôzôra voalohany (raha manaraka an'ilay fotopisainana) ny dian-tongon-dinôzôra taloha indrindra. Dia heverin'izy ireo izany fa 20 000 000 taona taorian'ny nandiavany ny tany no nahafatesan'ilay dinôzôra voalohany :-) ?
Azon-dry zareo atao moa ny miala bala hoe mbola misy fôsily talohan'izay fotoana izay izay mbola tsy hita, kanefa na izany na tsy izany dia gaga ihany ianao, sa :-) ?
- Nisy dinôzôra ny pôles ary nisy dinôzôra ny efitra. Ka androngo anie ny dinôzôra, izany hoe biby mangatsiaka ra ! @ fomba ahoana no nahazakan'izy ireo ny toetr'andron'ny pôles sy ny efitra ? Sao dia mba tsy efitra sy pôles no nivelomany fa maty tao anatin'ny loza maneran-tany namely tampoka izy ireo ;) ?
- Nahitàna dian-tongon-dinôzôra ny fasiky ny efitra ! @ fomba ahoana ary no nahafahan'ireto dian-tongotra ireto hijanona eo ka tsy voakitiky ny rivotra ? Tsy maintsy misy fifandraisana @ losa maneran-tany namely tampoka izany !
Misy toerana sasany izay ahitàna fôsilin-dinôzôra betsaka dia betsaka, mitovy karazana ny ankabetsahany, tena azo lazaina ho "fivangongoam-pôsily" ny sasany @'ireny (tahaky ny any Bernissart izay nirakotra Iguanodons be dia be.) Inona no mitombina kokoa ? Ny mieritreritra fa niforona mandritry ny tapitrisa taona maro izy ireo sa ny mieritreritra fa noforonin'ny loza 1 monja ?
- Maro ny taolan-dinôzôra izay vaky sy iraizotra rehefa hita. Izany dia manambara fa nentin'ny rano izy ireo. Mba eritrereto anie ny hamafin'ny fikorian'ny rano mahavita mamaky taolana-dinôzôra izany e !
- Vitsy loatra ny fôsilin-jana-dinôzôra eran'izao tontolo izao.
Eritrereto anie : milaza ny fotopisainan'ny evôlisiona fa "nanjaka" an'izao tontolo izao mandritry ny 145 tapitrisa taona ny dinôzôra. Nahoana izany no vitsy toy izao ny fôsilin-jana-dinôzôra ? Tsy tokony ny zanany ve no mora matin'ny aretina sy ny tranga isan-karazany kokoa ?
Izany dia manambara fa ny fôsilin-dinôzôra be dia be hitantsika ankehitriny dia tsy vokatry ny fivoarana nizotra mandritry ny tapitrisa taona maro fa vokatry ny fitotofan'ny dinôzôra izay nisy t@ vanin'andro 1 monja nateraky ny loza maneran-tany, izany hoe ny Safodrano.
Fehiny : Inona izany no nahalany tamingana ny dinôzôra ? Ny teôria naroson'ny mpandala evôlisiona amaliana an'izay fanontaniana izay dia mandringa avokoa, na dia mody fanina aza ny manam-pahaizana. Tsy mifanaraka @ zava-misy ara-tsiansa mihitsy ireo teôria ireo.
Fa raha inoantsika kosa ny fitantaran'ny Genesisy dia mora ny mahita fa ny Safo-drano no nahafaty an'ireny dinôzôra be dia be ireny. Mbola hitantsika ankehitriny ny vokany any an-kibon'ny tany any.
Fa rehefa nitafa sy nifanandrina t@ tontolo vaovao taorian'ny Safo-drano izy ireo dia nanjary sarotra be @ ny fiainana. Tsy nahavita niroborobo ny karazany ka nanjary lany tamingana tsikelikely.
Kanefa izany dia tsy midika akory fa efa lany tamingana tanteraka izy ireo. Mbola misy mahita toerana izay tsy mbola nidiran'ny olombelona ny sasany @ alalan'ny Google Earth (indrisy fa tsy handoa vola ahy i Google ho tambin'ity doka ity :) ). Misy aza ny anganon-dragona eran'izao tontolo izao.
Midika ve izany fa niara-nivelona ny dinôzôra sy ny olombelona ? Izay no ho fakafakaintsika @ fizaràna manaraka.
novalian'i Nehemiah ny 29/07/2013 07:26