Ny mampiavaka ny fivavahana kristianina amin'ny fivavahana jiosy araka ny baiboly: ny famorana
Efa somary lava ihany ilay fizarana voalohany, sady efa manomboka mivoaka amin'ny lohahevitra ny dinika. Mba tsy hisavoritahany, dia aleo tsinjaraina amin'ny lohateny samy hafa ny lohahevitra tsirairay ato anatin'ity mampiavaka ny fivavahana kristianina amin'ny fivavahana jiosy ity. Anio ary dia zaraiko aminao eto indray ny mikasika ny famorana.
Ny Genesisy toko faha 17 no miresaka ity famorana ity. Tsy haveriko eto daholo io toko iray manontolo io fa ireto andininy ireto no tsongaina ao anatiny :
Gen.17:5 , 9-13 : "Ary ny anaranao tsy atao hoe Abrama intsony , fa atao hoe Abrahama , satria efa nataoko ho rain'ny firenena maro ianao. Dia hoy Andriamanitra tamin’i Abrahama : fa ny aminao kosa , dia hitandrina ny fanekeko ianao , dia ianao sy ny taranaka mandimby anao hatramin'ny taranaka fara mandimby . Ary izao no fanekeko ho amiko sy ho aminareo sy ny taranaka mandimby anao , dia izay hotandremanareo : hoforana ny lehilahy rehetra eo aminareo . Dia hoforana ianareo; ary ho famantarana ny fanekena ho amiko sy ho aminareo izany . Ny zazalahy teraka havaloana eo aminareo no hoforana , dia ny lehilahy rehetra amin'ny taranakareo hatramin'ny faramandimby : na ny ompikely, na izay novidim-bola tamin'ny hafa firenena ka tsy avy amin'ny taranakao . "
Rehefa nofidin’Andriamanitra i Abrahama omena ny teny fikasana dia nanaovany fanekena. Ny fanekena eto dia ny famorana ny lehilahy rehetra izay teo aminy.
Io famorana io dia anisan'ny aloka iray tany amin'ny fanekena taloha na ihany koa ataon'ny kristianina ankehitriny hoe tandindon’ny batisa.
Ny famorana dia fanekena nataon'i Abrahama tamin'Andriamanitra fa Jehovah no Andriamaniny ary izy no olony. Ny famorana dia famantarana fotsiny ihany, fa tsy ilay famorana akory no mahavonjy fa i Abrahama dia nohamarinina tamin'ny finoana fa tsy nohamarinina tamin'ny famorana na tamin'ny lalàna mihitsy. Azonao alaina
ny Rom.4:9-11 : "Koa izany fahasambarana izany moa an'ny voafora ihany va , sa an'ny tsy voafora koa ? fa lazaintsika fa ny finoana no nisaina ho fahamarinan'i Abrahama. Ary ahoana no nanisana izany ? Tamin'izy efa voafora va , sa fony izy tsy mbola voafora ? Tsy tamin'izy efa voafora tsy akory , fa fony izy tsy mbola voafora. Ary ny famorana , izay famantarana , dia noraisiny ho tombo-kasen'ny fahamarinana amin'ny finoana izay nananany fony izy tsy mbola voafora , mba ho rain'ny olona rehetra izay mino izy , na dia tsy voafora aza , mba hisaina ho an'ireny ny fahamarinana"
Ny Gen.17 dia milaza fa ny zaza vao valo andro dia efa forana ary nolazaina teo aloha fa io famorana io dia tandindon’ny batisa, satria samy manambara na maneho ilay fanekena nifanaovana tamin'Andriamanitra. Dikany, ankehitriny ho an'ny kristianina ihany koa na ny zaza aza dia azo atao batisa na tokony atao batisa mihitsy mba hidirany ao amin’izany firaisana amin’i kristy izany. Izao no ambaran'i Paoly ao amin'i
Rom.6:3 "tsy fantatrareo va fa na iza na iza isika no efa natao batisa ao amin’i Kristy Jesoa (...)" : milaza izany fa azo asitrika (batisa) ao amin’i kristy daholo ny olona rehetra tsy ankanavaka mba hiaraka hahazo aminy izany hoe fahasoavana, miara-maty sy miara-velona Aminy.
Mark.16:16 : izay mino sy atao batisa no hovonjena. Mijanona eo ny olona no mamaky ny teny, ary tsindriany fa tsy azo atao batisa raha tsy mahay mino ilay olona ary lazainy fa tena fepetran’ny famonjena mihitsy ny batisa. Fa raha vakiana manontolo ilay tohiny dia hoe :
fa izay tsy mety mino no helohina. Tsy tenenina eto hoe izay tsy mety mino sy tsy atao batisa dia helohina, fa izay tsy mety mino ihany no helohina. Noho izany dia tsy misy afa-tsy ny finoana no fepetra ho amin’ny famonjena. Ny finoana ihany no mahavonjy (.Asa.16:31) ary toa izany koa tsy ny famorana no mahavonjy na hahazoam-pamonjena.
Impiry no atao ny famorana ? (impiry no atao ny batisa ?)
valiny: indray mandeha ihany, koa izay mamerina famorana fanindroany dia mamono tena. Ny famorana izay tandindon’ny batisa, rehefa esorina ilay tenan’ny nofo, ilay olona mpanota dia miseho ilay tena zanak’Andriamanitra, miseho ilay tena olona. Ny batisa dia indray mandeha ihany no atao fa mamono tena izay atao batisa fanindroany ary tena manao tsinotsinona ny fahafatesan’i kristy, fitsanganany tamin’ny maty, ary ny mpamono tena toy ny mpamono olona dia tsy miditra ny fanjakan’ny lanitra.
Kol.2:11-12: tao amin’i kristy no namorana anareo tamin’ny famorana tsy natao tanana, tamin’ny fanesorana ny tenan’ny nofo dia tamin’ny famoran’i kristy fa niara-nilevina taminy ianareo tamin’ny batisa izay niarahanareo nitsangana taminy koa noho ny finoana sy ny asan’Andriamanitra izay nanangana azy tamin’ny maty.
Tsara marihina fa ny jiosy, raha ny baiboly no jerena dia mbola mijanona hatrany any amin'ny aloka sy ny tandindona hatrizay dia ny famorana izany; fa ilay tena izy dia tsy inona fa ny batisan'ny kristianina ankehitriny izay atao amin'ny anaran'ny Ray sy ny Zanaka sy ny Fanahy Masina, eny fa na dia ny batisan'i jaona tany an'efitra koa aza dia nenjehin'i jiosy izany. Tsy mahagaga raha hoy i Jaona tamin'izy ireo hoe :
Fa nony nahita ny Fariseo sy ny Sadoseo maro nanatona ny batisany izy , dia hoy izy taminy : Ry taranaky ny menarana , iza no nanoro hevitra anareo handositra ny fahatezerana ho avy?
Ho an'ny kristianina ankehitriny ary, tokony mbola hijanona any amin'ny aloka sy ny tandindona (famorana) ve sa hiaina amin'ny tena izy (batisa)?
Ny valintenin'i Paoly no ho etiko eto:
Fa ao amin'i Kristy Jesosy dia tsy mahasoa ny famorana na ny tsy famorana , fa ny finoana izay miasa amin'ny fitiavana . (Gal.5:6)
Fa samy tsy mahasoa na ny famorana na ny tsy famorana , fa ny ho olom-baovao . (ateraka indray) (Gal.6:15)
Farany, aoka hazava tsara fa tsy misy hidirany amin'izay mety ho fomba amam-panao isaky ny firenena ny famorana izay lazaiko eto, fa ny famorana izay nifanaovan'i Abrahama tamin'Andriamanitra irery ihany.
Misy firenena manao ny famorana, saingy tsy antony ara-pinoana no hanaovany izany fa antony ara-pahasalamana fotsiny ihany; misy firenena izay mamora ny ankizy ao aminy izay mariky ny kolontsaina ao amin'izy ireo fa tsy misy hidiran'i Abrahama mihitsy ihany koa. .....
