ny teny malagasy ho teny enti-mampianatra any an-tsekoly: nofy sa azo tanterahina?

1. kooool4 ( 27/11/2011 06:50)
Miarahaba antsika rehetra o!

Entiko ny adihevitra satria lasa resa-be foana ity teny malagasy ity, raha tsy hiresaka ny fampiasana azy afa-tsy any an-tsekoly isika.
Tiako marihina fa ny fanadihadiana dia namoaka fa ''mampahay kokoa'' ny fampianarana ny ankizy any an-tsekoly amin'ny fitenin-drazany sady tsy mampisy olana amin'ny tsy maintsy ifehezan'ny ankizy ny teny vahiny enti-mampianatra ankehitriny vao hahazo ny lesona tiana hampitaina (ny momba ny zavaboary ohatra...) ary tsikaritra amin'ny ankapobeny ny fahasahiranan'ny ankizy mifehy ilay teny vahiny mahatongana sakana amin'ny fahatafitany ny fianarany (ny any ambanivohitra indrindra indrindra ary aoka izay mponina an-tànan-dehibe tsy hamefy ny fijeriny fotsiny amin'ny renivohitra fa mba hiezaka hipetraka amin'ny toeran'ny ankizy avy any sy any ambanivohitra toa anay ary nahita sy nahatsapa fa olana goavana ny fampiasana ny teny hafa ankoatra ny tenin-drazana. Tsy azo lavina araka izany fa raha tiana handroso ny fampianarana sy ny fanabeazana dia ny fampiasana ny tenin-drazana hoenti-mampita ny fahalalana no anisan'ny vahaolana.

Dia ho avy avy hatrany ireo mpitsikera hilaza fa efa nampiharina izany tamin'ny andron'i Deba fa tsy nety, ary hametraka olana maro momba ny voambolana sy ny sisa, marina izany ary tsy lavina ny fisian'ny olana maro. Noho izany dia ny vahaolana no tokony ho jerena ary tsy tokony hiverenana ny hadisoana efa tsy nety, nahafantatra tsara izany koa moa ny teknisianina tamin'ny andron'i Dada raha nieritreritra hametraka fomba fampianarana mahomby kokoa (izay tsy hitako mihitsy izay maharatsy azy amin'ny hevitro manokana ankoatra ny fanagasiana miainga avy any amin'ny fototra izay efa hadisoana tsy nety tamin'ny andron'i Deba), ary samy mahatsapa sy resy lahatra isika angamba fa ny fampandrosoana sy ny fivoarana dia miankina tanteraka amin'ny fisian'ny rafi-pampianarana sy fanabeazana mahomby mba hananan'ny tsirairay tsy ankanavaka fari-pahalalana farafahakeliny ahafahany mahafantatra, manadihady, mandinika, mitsikera, sns...

Ny soso-kevitro:
- anisan'ny olana goavana tamin'izany ny tsy fisian'ny voambolana mahadika ny teny ''teknika'' maro nefa fampiasa matetika, niezaka ny fanjakana tamin'izany namoaka boky amin'ny teny gasy feno voambolana tsy mahazatra sy sarotra, tsy tafita anefa izany satria ny ankapoben'ny fanagasiana natao dia niainga avy amin'ny teny merina hatrany izay tsy voatery manamora velively ny fampitàna ny fahalalana any amin'ny faritra hafa, afaka hialana anefa izany amin'ny alalan'ny fampianarana miainga avy amin'ny tenin'ny faritra tsirairay ary fantatro fa raha ny fahalalana ankapobeny izay tena ilaina sy mila ampitaina any amin'ny fototra dia afaka tanterahina tsara amin'izay fiteny ampiasain'ny ankizy amin'ny andavanandro fa tsy voatery mila fiteny hafa ary izaho milaza fa raha hametraka ny olana momba ny voambolana ianareo (indrindra ireo izay tsy mahita afa-tsy ny zava-misy amin'ny tanàn-dehibe) dia iangaviako mba handeha handalo sy hiresaka amin'ny olona any ambanivohitra na 50km miala an'Antananarivo fotsiny ihany aza dia ho hitanareo izany teny malagasy tsy mifangaro izany ary raha hiresaka amin-drizareo amin'ny teny vary amin'anana ianareo dia inoako fa tsy misy ho azony. Any amin'ny faritra araka izany dia afaka atao tsara ny fampianarana amin'ny fitenim-paritra, mazava ho azy fa mila dinihina koa ny fahefa-mampianatr'ireo izay natao hampita izany fahalalana izany izay mila mahafehy ny teniny.

- ny olana manaraka dia ny momba ny voambolana sy ny tsy fisian'ny fitaovana fototra mirakitra izany toy ny boky sns... eto dia vahaolana miavaka no tiako hoentina: tamin'izany dia niezaka tamin'io fanagasiana io ny fanjakana ary izany dia niainga avy any amin'ny fototra foana, eo ny olana goavana satria raha natao izany tamin'ny repoblika faharoa dia nianatra tamin'ny teny gasy ny ankizy tany amin'ny fototra sy ny ambarantonga faharoa ary ny fahatelo nefa avy eo tsy maintsy hiverina amin'ny teny frantsay rehefa tonga eny amin'ny Anjerimanontolo ary dia eo vao mimenomenona daholo. Hita fa misy tsy mampety azy ilay miainga avy any amin'ny fanabeazana fototra ka vahaolana hafa no omeko dia ny fiaingana avy any ambony, izany hoe avy any amin'ny Anjerimanontolo, izany ohatra dia afaka atomboka tsikelikely amin'ny fanaovan'ireo mpianatra manao fikarohana dika malagasy ny fikarohana nataony sy ny fahafahany manohana sy mamelabelatra ny valin'ny fikarohana nataony amin'ny teny malagasy. Raha miainga tsikelikely avy any ambony isika dia mazava ho azy fa hitombo be ny raki-pahalalana amin'ny teny malagasy afaka hampiasaina sy hovakian'ny rehetra izay tsy voatery mahay ny teny frantsay na ny teny angisy nefa mahay mamaky sy mahazo ny teny malagasy. Ary raha miainga avy ambony isika dia ireo mpikaroka ireo ihany no hitady sy hahita ny voambolana mety sy mifanaraka izay olana mipetraka ary inoana fa matotra izy ireo matoa manao fikarohana ka amin'izany fahamatorany izany koa dia inoako fa tsy tena ho sarotra amin'izy ireo ny handika ny asa nataony amin'ny teny gasy ankoatra ny fikarohana momba ny teny efa ataon'ny Akademia. (Ho porofon'ny filazako fa afaka mikaroka tsara ireo mpianatra ireo ny fisian'ny karazana tetik'asa mikaonty amin'ny fanadinana nampanaovin'ny sekoly nisy ahy: fitadiavana sy fandikana voambolana teknika maro isaky ny sampam-pampianarana ka na dia hoe tsy nahafeno ny valo pejy misy ny voambolana rehetra mila adika aza izahay dia niezaka nikaroka izay mety ho hitanay, manontany olona, mitady boky tany amin'ny Akademia sns... anisan'ny tsy nahitako handikana azy mahalaza azy tsara mihitsy ny ohatra hoe: ''villebrequin'' hihihi, ary anisan'ny fandikana nahafinaritra ahy ny nomen'ny olona iray izay: ''gaz à effet de serre: enton-tsalobona''... izany mba hilazako fa ny mpianatra dia afaka mikaroka tsara ary afaka mahita ny valiny indrindra raha mahay miara-miasa.
Ny olana goavana hipetraka taritin'izany dia ny fandresen-dahatra ny mpianatra sy ny mpikaroka hanomboka hampiasa ny teny malagasy sy handika ny valin'ny fikarohany amin'ny teny malagasy. Ny antony dia tsotra: ny ankamaroan'ireo mpikaroka ireo dia mahafehy ampahany na tsara ny teny vahiny iasany ka mampitombo ny asany indray raha handika amin'ny teny gasy ny rehetra efa vita tamin'ny teny frantsay ohatra. Ao koa ireo mieritreritra fa tsy ilaina ny mandika izany na ny mieritreritra fa mahay kokoa na ambony kokoa noho ny sasany raha amin'ny teny vahiny no hatao ny asa, ekeko fa tsy azo ihodivirana ny teny vahiny ary tsy maintsy ianarany raha te hifanerasera amin'ny ivelany, fa satria efa ''tsy maintsy'' izany dia tsy maintsy hianarany foana ihany fa ny teny malagasy dia tavela sy taraiky.
Aoka ampahatsahivina anefa fa ny 90% na mihoatra amin'ireny fikarohana atao ireny izay misy tokoa ny tena mahaliana sy mitondra fampandrosoana ary fivoarana, dia tsy tafita velively ary tsy tonga any amin'ny tena mila azy, anisan'ny olana amin'izany io teny io satria tsy misy azon'ny olona any ambanivohitra ohatra ny zavatra hazavain'ireo mpikaroka ary na mahay mamaky teny aza izy ireo mba te ahafantatra bebe kokoa dia tsy afaka satria amin'ny teny vahiny daholo ireny fikarohana ireny na dia malagasy aza no nanao azy, manampy trotraka izany moa tsy fifankahazahoan'ny teny ampiasain'ireo natao hampita amin'ny sarababem-bahoaka izay matetika dia mifangaro voraka amin'ny teny vahiny, na fanehoan-kevitra tsotra izany na ny miseho amin'ny fahitalavitra sy mandeha amin'ny onjam-peo heno eran'i Madagasikara. (Nampalahelo manokana ahy ohatra ny naheno ny torohevitry ny injeniera amin'ny fambolena nandalo tany aminay tany ambanivohitra tamin'ny mbola kely: ''paille de riz'' hoy izy nefa izy miresaka amin'ny tantsaha, karazana masomboly vaovao inona indray ity ''paille de riz'' hoy ireto tantsaha ary somary nitsatsaingoka kely aho teo nanao hoe ''mololo'' izany vao azon'izy ireo.)
Raha mandinika kely fotsiny ny mpianatra mpikaroka sy ny mpikaroka momba ny fiantraikan'izany fiezahana hampiasa ny teny malagasy izany amin'ny fampandrosoana sy ny fivoarana dia hotsapany ny ampaham-pahamarinana kely mba voalazako, mora ampitaina kokoa ny valim-pikarohana any amin'ny tena mila izany ary hanana tahirin-draki-pahalalana goavana afaka hampiasan'ireo aty aoriana isika. Tsy vetivety izany rehetra izany fa mila fotoana sy fiezahan'ny tsirairay fa ny valala hono tsy azo raha tsy handriana ilika.

Misokatra ny adihevitra tompokolahy sy tompokovavy ary ny hevitro tsy voatery ho marina zato isan-jato fa ny tsirairay samy manana ny fomba fijeriny.

''Atsipy ny tady an-tandroky ny omby, atsipy ny teny am-pon'ny mahalala.''
© Eugene Heriniaina - serasera.org 1999 - 2024 - page load 0.9432